شوک علمی به مغز سالم: آلزایمر با یک نوسان ساده آغاز میشود!
دانشمندان در یک پژوهش بیسابقه موفق شدهاند با استفاده از بافت زنده مغز انسان، چگونگی تخریب آرام و مرموز مغز توسط پروتئینهای مرگبار را در مراحل اولیه آلزایمر نشان دهند.

به نقل از وبسایت علمی «اینترستینگ انجینرینگ»، پژوهشگران برای سالها در تلاش بودند تا سازوکار دقیق بروز بیماری آلزایمر را درک کنند. در این راستا، دو پروتئین اصلی به نامهای «آمیلوئید بتا» و «تائو» بهعنوان عوامل کلیدی در تخریب ساختارهای ارتباطی مغز شناخته شدهاند.
اما اکنون گروهی از دانشمندان دانشگاه ادینبرا در پژوهشی نوین موفق شدهاند روشنترین تصویر ممکن از نحوه تأثیرگذاری این پروتئینها بر مغز انسان را ارائه دهند. آنها با بهرهگیری از بخش کوچکی از بافت مغز انسان — که در جریان یک عمل جراحی عصبی متداول و با رضایت بیمار به دست آمده بود — آزمایشهایی را انجام دادند که نشان میدهد حتی تغییرات بسیار جزئی در ساختار پروتئینهای آمیلوئید بتا میتواند به اختلال عملکرد در سلولهای مغزی منجر شود.
در این آزمایش، نمونه مغز در معرض دو نوع از پروتئین آمیلوئید بتا قرار گرفت: یکی در حالت طبیعی و دیگری در حالت سمی. نتایج نشان داد که نسخه سالم این پروتئین آسیبی به بافت مغز وارد نمیکند. با این حال، تماس با شکل سمی آن به آسیب جدی و برگشتناپذیر در بافت منجر شد. این یافته نگرانکننده زمانی اهمیت دوچندان مییابد که مشخص شد حتی نوسانات کوچک در مقدار این پروتئین کافی است تا فعالیت عادی سلولهای مغزی مختل شود.
مهمتر از خود یافتهها، روش نوآورانهای بود که محققان برای انجام این پژوهش به کار بردند. آنها توانستند با استفاده از تکنیکهای پیشرفته، بخشهایی از بافت مغز انسان را برای چند هفته زنده نگه دارند. این امکان بیسابقه، به آنها اجازه داد تا نخستین نشانههای تخریب مغزی در مراحل ابتدایی آلزایمر را مستقیماً روی بافت انسانی مورد بررسی قرار دهند؛ کاری که تا پیش از این تنها با مدلهای حیوانی (بهویژه موشها) انجام میشد و محدودیتهای بسیاری داشت.
این مطالعه دریچهای تازه برای درک بهتر بیماری آلزایمر گشوده است و میتواند مسیرهای جدیدی را برای پیشگیری و درمان آن فراهم آورد.