راز پرنده میلیاردی ارتش آمریکا: بمبافکنی که با یک بار سوختگیری تا استرالیا میرود!
بمبافکن پنهانکار B-2، یکی از گرانترین و مرموزترین تجهیزات نظامی آمریکا، با توان پروازی فراتر از ۱۹ هزار کیلومتر، استانداردهای جدیدی در حملات دوربرد تعیین کرده است.

بمبافکن دوربرد B-2، که یکی از شاخصترین جنگافزارهای هوایی در زرادخانه نظامی ایالات متحده محسوب میشود، بهدلیل توان عبور از سیستمهای پدافندی پیشرفته و قابلیت پنهانکاری گسترده، شهرت جهانی دارد. این هواپیمای سنگین که تولید آن را شرکت Northrop Grumman برعهده داشته، برای انجام عملیاتهای عمیق در خاک دشمن طراحی شده و یکی از ابزارهای کلیدی آمریکا برای نمایش قدرت هوایی خود بهشمار میرود.
در طول سالهای گذشته، نیروی هوایی ایالات متحده از B-2 در ماموریتهای متعددی بهره برده است، و علت اصلی انتخاب این پرنده جنگی را ترکیبی از ویژگیهای منحصربهفرد آن معرفی میکند: پنهانکاری پیشرفته، طراحی آیرودینامیکی خاص، برد پروازی طولانی و توان بالای حمل تسلیحات. این هواپیما قادر است تا مسافت ۱۱ هزار کیلومتری را بدون نیاز به سوختگیری بپیماید، که آن را برای اجرای عملیاتهای برونمرزی ایدهآل کرده است. حضور دائمی آن در صحنههای اصلی نبردهای آمریکا در دهههای اخیر، مؤید همین قابلیت است.
در عملیاتهای نظامی، بُعد مسافت اهمیت کلیدی دارد. B-2 توانایی طی مسیرهای بسیار طولانی را دارد، آن هم بدون آنکه توسط رادارهای دشمن شناسایی شود. این ویژگی، موقعیت منحصربهفردی را برای آن در راهبردهای نظامی ایالات متحده ایجاد کرده است. با توانایی طی ۱۱ هزار کیلومتر بدون توقف، این بمبافکن میتواند مسیر رفت و برگشت بین فرودگاه نیویورک (JFK) و فرودگاه لندن هیترو را تنها با یک بار سوختگیری انجام دهد. اما در بسیاری از مأموریتها، سوختگیری هوایی امری ضروری است. در چنین شرایطی، برد عملیاتی B-2 به رقم خیرهکننده ۱۹ هزار کیلومتر افزایش مییابد؛ مسافتی که حتی پرواز مستقیم بین نیویورک و سیدنی را نیز پوشش میدهد.
یکی از مهمترین عواملی که B-2 را نسبت به سایر هواپیماهای نظامی متمایز میسازد، توانایی حرکت در چنین فواصلی با سطح آشکارسازی فوقالعاده پایین است. بدنه این پرنده جنگی از مواد کامپوزیتی ساخت شرکت بوئینگ ساخته شده و پوشش ویژهای دارد که امواج راداری را جذب میکند. طراحی خاص آن به شکل بال پرنده نیز باعث کاهش چشمگیر سیگنالهای حرارتی، صوتی، الکترومغناطیسی، بصری و حتی راداری میشود؛ موضوعی که عبور از سامانههای دفاعی مدرن را ممکن میسازد.
توانمندیهای این هواپیما در جریان عملیات «آزادی پایدار» در سال ۲۰۰۱ بهصورت برجستهای به نمایش گذاشته شد. ایالات متحده آغاز جنگ افغانستان را با اعزام چندین فروند B-2 رقم زد و در همین راستا، طولانیترین مأموریت رزمی هوایی تاریخ را به نام خود ثبت کرد. در آن عملیات، شش فروند B-2 از پایگاه هوایی ایالت میزوری برخاسته و پس از ۴۴ ساعت پرواز مداوم بر فراز اقیانوس آرام و عبور از آسمان پاکستان، عملیات بمبارانی را انجام دادند که تأثیر آن در معادلات نظامی آن زمان محسوس بود. در ادامه مأموریت، خدمه این بمبافکنها در پایگاه مشترک دیهگو گارسیا در اقیانوس هند تعویض شدند و در مجموع، کل عملیات ۷۰ ساعت به طول انجامید؛ رقمی که نشانگر برد عملیاتی شگفتانگیز و توان پنهانکاری منحصربهفرد این هواپیمای خاص است.
هواپیمای B-2 که در ارتش ایالات متحده با عنوان «Spirit» نیز شناخته میشود، علیرغم اینکه فقط دو خلبان درون خود جای میدهد، ابعادی چشمگیر دارد: ارتفاع آن ۵.۲ متر، طول بدنهاش ۲۱ متر و فاصله دوسر بالهایش بیش از ۴۵ متر است. این پرنده در هنگام برخاست، وزنی بالغ بر ۱۵۲ تن دارد. نیروی محرکه آن را چهار موتور توربوفن مدل General Electric F118-GE-100 تأمین میکنند که بهطور مجموع ۶۹,۲۰۰ پوند تراست تولید میکنند. اگرچه سرعت B-2 از هواپیماهای جنگی مانند F-22 Raptor کمتر است، اما میتواند به سرعتی نزدیک به ۰.۹۵ ماخ در ارتفاع ۱۲ هزار متری برسد؛ یعنی حدود ۱۰۰۰ کیلومتر در ساعت.
از نظر مالی نیز این هواپیما رکوردی بیسابقه دارد. هر فروند از B-2 با هزینهای بالغ بر ۲.۱۳ میلیارد دلار ساخته شده و آن را به گرانترین هواپیمای نظامی تاریخ بدل کرده است. اولین پرواز آزمایشی آن در سال ۱۹۸۹ صورت گرفت و تا سال ۱۹۹۳ به نیروی هوایی تحویل داده شد. طراحی اولیه B-2 برای حمل بمبهای هستهای و نفوذ به دفاعهای پیچیده شوروی سابق بود. اما با پایان جنگ سرد، روند ساخت آن متوقف و تعداد نهایی تولیدش به ۲۱ فروند محدود شد. اکنون فقط ۱۹ فروند از آن در اختیار نیروی هوایی ایالات متحده قرار دارد که اغلب در عملیاتهای غیرهستهای مورد استفاده قرار میگیرند.
B-2 Spirit در نخستین مأموریت رسمی خود، مسیر رفت و برگشتی ۳۱ ساعته از پایگاه وایتمن در میزوری تا کوزوو را طی کرد. این بمبافکن در جنگ کوزوو تنها یک درصد از پروازهای عملیاتی را انجام داد، اما با همین میزان، موفق به انهدام یکسوم اهداف تعیینشده برای آمریکا شد. چنین آماری نقش استراتژیک و پررنگ این پرنده مخوف را در سیاستهای نظامی ایالات متحده بهوضوح آشکار میکند. اکنون پس از گذشت بیش از سه دهه از نخستین پرواز آن، B-2 همچنان در صف مقدم برنامههای عملیاتی ارتش آمریکا جای دارد و از مهمترین نمادهای قدرت هوایی ایالات متحده محسوب میشود.