گزارشی از کیفیت اینترنت در ایران: ۳۰ هزار کاربر ایرانی از استارلینک استفاده میکنند
چهارمین گزارش کیفیت اینترنت ایران نشان میدهد که تعداد کاربران اینترنت ماهوارهای در کشور از مرز ۳۰ هزار نفر عبور کرده و این روند همچنان در حال افزایش است. در همین حال، محدودیتهای ناشی از تحریمها و فیلترینگ، همچنان دسترسی کاربران ایرانی به بسیاری از وبسایتها را محدود کرده است.
بر اساس چهارمین گزارش کیفیت اینترنت در ایران، تعداد کاربران اینترنت ماهوارهای به بیش از ۳۰ هزار نفر رسیده و این روند رشد همچنان ادامه دارد. فناوریهای جدیدی مانند اینترنت ماهوارهای استارلینک، که در آینده میتواند تلفنهای همراه را بدون نیاز به دریافتکنندههای مجزا به اینترنت متصل کند (Direct To Cell)، در حال گسترش هستند. این فناوریها به طور بالقوه میتوانند محدودیتهای سنتی در دسترسی به اینترنت را از میان بردارند و چالشهای جدیدی برای سیاستهای محدودکننده ایجاد کنند.
در این گزارش آمده است که ۱۷ درصد از وبسایتهای تخصصی، کاربران ایرانی را به دلیل تحریمها مسدود کردهاند و هنگام مراجعه به این سایتها، ارور ۴۰۳ دریافت میشود. همچنین ۱۰ درصد از این وبسایتها به دلیل فیلترینگ داخلی در دسترس نیستند.
حمیدرضا احمدی، نایبرئیس کمیسیون اینترنت و زیرساخت انجمن تجارت الکترونیک، در نشست ارائه این گزارش گفت: «۱۷ درصد از سایتهای تخصصی ایران را تحریم کردهاند و کاربر ایرانی هنگام دسترسی به آنها ارور ۴۰۳ دریافت میکنند. ۱۰ درصد از این سایتها بهخاطر فیلترینگ تحریممان کردهاند و ۶ درصد هم IP ایران را آلوده تشخیص میدهند و احتمالاً آن را در لیست سیاه خود قرار دادهاند.»
تحریم و فیلترینگ؛ چالشهای اینترنت در ایران
بخش سوم این گزارش به موضوع تحریمها پرداخته و بر اساس بررسی ۱۰۰ هزار وبسایت برتر تراکو، ۱۰ درصد از این وبسایتها به دلیل فیلترینگ داخلی و بخش زیادی از آنها به دلیل تحریمهای خارجی برای کاربران ایرانی غیرقابل دسترسی هستند. همچنین، ۱۷ درصد از وبسایتهای مهم و پربازدید جهانی دسترسی کاربران ایرانی را به دلیل تحریمها مسدود کردهاند.
این گزارش همچنین به تلاشهای انجمن تجارت الکترونیک برای رفع این محدودیتها اشاره دارد. این انجمن مذاکراتی با وکلای بینالمللی و نهادهای حقوقی برای رفع تحریمهای اعمالشده بر کاربران ایرانی آغاز کرده است. این تلاشها شامل مذاکره با نهادهای بینالمللی از جمله OFAC، شرکتهای فناوری، و حتی طرح شکایت در دادگاههای بینالمللی برای دفاع از حق دسترسی آزاد به اطلاعات است.
گزارش کیفیت اینترنت در ایران نشاندهنده چالشهای جدی در دسترسی به اطلاعات و فناوری در کشور است و رفع این محدودیتها نیازمند تلاشهای مشترک در سطوح داخلی و بینالمللی خواهد بود.