لاریجانی در شطرنج سیاست خارجی ایران: زبان جدید نظام و پیام‌رسان ویژه ایران
: علی لاریجانی، مشاور رهبر انقلاب اسلامی ایران، اخیراً در اظهاراتی جنجالی و بی‌سابقه به رسانه‌ها بازگشت.
علی لاریجانی در گفت‌وگویی ویژه با صدا و سیما به طور شفاف و بدون محافظه‌کاری از افق روابط ایران و امریکا صحبت کرد. این اظهارات، به ویژه زمانی که لاریجانی به عنوان «مشاور رهبر انقلاب» در رسانه ملی حضور یافت، از ابعاد جدیدی در سیاست خارجی ایران حکایت دارد. اگر چه موضوع دفاع ایران از خود در برابر تهدیدات خارجی برجسته شد، اما آنچه که بیشتر جلب توجه کرد، تبیین یک مسیر جدید در روابط ایران و امریکا بود.
در این گفت‌وگو، لاریجانی اولین بار به طور جدی از امکان تعریف منافع اقتصادی مشترک بین ایران و امریکا سخن گفت. او تصریح کرد که ایران خواهان صلح است و به نظر می‌رسد که می‌تواند به عنوان طرفی معتبر در مذاکرات اقتصادی با امریکا ظاهر شود. لاریجانی که در گذشته به عنوان یک شخصیت سیاسی محافظه‌کار شناخته می‌شد، اکنون تبدیل به زبان رسمی نظام شده است. در گذشته، او بر لزوم توجه به اصول و فتوای رهبری تأکید می‌کرد، اما امروز او به چهره‌ای تبدیل شده که می‌تواند با زبان دیپلماتیک جدید، پیام‌هایی ویژه از سوی جمهوری اسلامی ایران را منتقل کند.
فراتر از تهدیدات هسته‌ای: تغییر مسیر ایران در صورت حمله نظامی
یکی از نقاط اصلی گفت‌وگوی لاریجانی، بیان دکترین دفاعی ایران در برابر تهدیدات خارجی بود. او به وضوح گفت که اگر امریکا یا اسراییل ایران را به دلیل برنامه هسته‌ای تهدید کنند، ایران مجبور خواهد شد که مسیر دیگری را در پیش بگیرد و این مسیر می‌تواند شامل حرکت به سوی سلاح هسته‌ای باشد. «ما گفته‌ایم تحت نظارت آژانس هستیم و فتوا داریم که به سمت سلاح نمی‌رویم، اما اگر شما کاری بکنید که ایران مجبور شود از خودش دفاع کند، آن وقت چنین فشاری می‌تواند توجیه ثانویه‌ای برای تغییر مسیر باشد»، این جمله از لاریجانی پیام روشنی از تغییر احتمالی سیاست‌های هسته‌ای ایران در صورت تهدیدات نظامی بود.
با این حال، لاریجانی به طنازی خاص خود در این مقوله نیز اشاره کرد و توضیح داد که در صورتی که شرایط پیش آید، ایران همانند یک کشور صلح‌طلب در دفاع از خود عمل خواهد کرد. او افزود: «ترامپ فرد بااستعدادی است؛ در تجارت خودش بااستعداد بوده، پولدار شده و محاسبه می‌کند که چه حرفی برایش هزینه دارد. اما سیاست، به‌ویژه سیاست نظامی، میدان قمار نیست.»
پیام‌های لاریجانی: همکاری‌های اقتصادی و استراتژی تفکیک امریکا و اسراییل
شاید مهم‌ترین بخش سخنان لاریجانی، اشاره او به همکاری‌های اقتصادی ایران و امریکا بود. او تأکید کرد که ترامپ به عنوان یک تاجر موفق باید به منافع اقتصادی کشور خود فکر کند و این ممکن است فرصتی برای تعریف منافع مشترک میان ایران و امریکا باشد. لاریجانی گفت: «امریکا می‌تواند با ایران منافع اقتصادی مشترک تعریف کند». این سخنان در کنار سخنان قبلی او درباره همکاری ایران و اروپا، نشان از بازگشایی دریچه‌ای جدید در روابط ایران با کشورهای غربی دارد.
در این راستا، لاریجانی همچنین به تفکیک میان امریکا و اسراییل اشاره کرد. او با صراحت بیان کرد که رژیم صهیونیستی ممکن است امریکا را به سمت جنگ با ایران هدایت کند، اما ایران با امریکا بر اساس شرایط خاصی تعامل خواهد کرد. این دو کشور می‌توانند در سیاست خارجی ایران تفاوت‌های اساسی داشته باشند.
واکنش‌ها به سخنان لاریجانی: توجه داخلی و بین‌المللی
سخنان لاریجانی بلافاصله واکنش‌های داخلی و بین‌المللی را به همراه داشت. وبگاه نورنیوز در گزارشی تأکید کرد که سخنان لاریجانی بر دو نکته مهم اشاره داشت: یکی تهدیدهای امریکا و اسراییل در صورت حمله به ایران و دیگری امکان تغییر سیاست‌های هسته‌ای ایران تحت فشار افکار عمومی. نورنیوز افزود که هرگونه اقدام نظامی علیه ایران نه تنها برنامه هسته‌ای کشور را متوقف نمی‌کند، بلکه به تسریع حرکت ایران به سمت تولید سلاح هسته‌ای خواهد انجامید.
همچنین، برخی از تحلیلگران داخلی، همچون محمدحسین رنجبران و حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، بر اهمیت تغییر سیاست‌های ایران در قبال امریکا و لزوم شروع مذاکرات مستقیم تأکید کردند. آنها معتقدند که این تغییرات می‌تواند منجر به حل مشکلات اقتصادی و سیاسی بین دو کشور شود.
علی لاریجانی، پیام‌رسان ویژه ایران در سیاست جهانی
علی لاریجانی به وضوح در این گفت‌وگو نشان داد که به عنوان پیام‌رسان ویژه ایران در سطح بین‌المللی عمل می‌کند. با نگاهی به پیشینه سیاسی لاریجانی، به ویژه پس از رد صلاحیت او در انتخابات ریاست‌جمهوری، به نظر می‌رسد که او اکنون نقش بسیار مهمی در تحولات سیاسی و دیپلماتیک ایران ایفا می‌کند. حضور او در عرصه‌های حساس سیاسی و دیپلماتیک نشان از اعتماد رهبر انقلاب به او برای انتقال پیام‌های ویژه ایران به جامعه جهانی دارد.
در مجموع، سخنان اخیر لاریجانی به عنوان گامی مهم در تغییر رویکرد ایران در سیاست‌های هسته‌ای و روابط خارجی تلقی می‌شود. این سخنان به وضوح نشان‌دهنده تلاش ایران برای ایجاد شرایط جدید در روابط با امریکا و دیگر کشورهای غربی است.
