بن‌بست در مذاکرات هسته‌ای: آیا ایران به "پلن B" با چین و روسیه روی می‌آورد؟
پس از بروز اختلافات جدی در مذاکرات هسته‌ای میان ایران و آمریکا، منابع ایرانی از احتمال فعال شدن «پلن B» تهران خبر داده‌اند. این گزینه شامل تقویت روابط با چین و روسیه است، در حالی که روند مذاکرات با واشنگتن با چالش‌های جدی و حتی بن‌بست مواجه شده است. این تحول می‌تواند مسیر آینده روابط بین‌المللی و برنامه هسته‌ای ایران را به سمت و سویی جدید سوق دهد.
رویترز به نقل از سه منبع ایرانی اعلام کرد که با توجه به تزلزل روند مذاکرات هسته‌ای تهران و واشنگتن بر سر «خطوط قرمز» طرفین، ایران احتمالاً به عنوان «پلن B» به سراغ چین و روسیه خواهد رفت. این منابع مدعی شدند که «پلن B این است که راهبرد پیش از آغاز مذاکرات ادامه پیدا کند. ایران از تشدید تنش خودداری خواهد کرد و آماده دفاع از خود است.»
آنها اضافه کرده‌اند که «این راهبرد همچنین شامل تقویت روابط با متحدانی همچون روسیه و چین است.» این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب، پیشتر با تذکر به طرف آمریکاییِ مذاکراتِ غیرمستقیم برای پرهیز از «یاوه‌گویی» تأکید کردند: «حرف‌های آمریکایی‌ها درباره اینکه اجازه غنی‌سازی به ایران نمی‌دهیم غلط زیادی است و جمهوری اسلامی سیاست و روش خود را در این زمینه دنبال خواهد کرد.»
موانع پابرجا: غنی‌سازی و بی‌اعتمادی تاریخی
به نوشته رویترز، پس از برگزاری چهار دور مذاکرات بین ایران و آمریکا با هدف آنچه مهار برنامه هسته‌ای تهران در ازای رفع تحریم‌ها خوانده شده است، همچنان موانع مختلفی از جمله غنی‌سازی در ایران وجود دارد. رویترز به نقل از دو مقام ایرانی و یک دیپلمات اروپایی اضافه کرد که تهران از انتقال تمام ذخایر اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالای خود به خارج از ایران و مذاکره درباره برنامه موشکی خود، خودداری می‌کند.
به نوشته رویترز، فقدان اعتماد بین طرفین و همچنین تصمیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا، مبنی بر خروج از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ (برجام)، اهمیت ارائه ضمانت از سوی واشنگتن مبنی بر عدم خروج از توافق احتمالی آتی و بدعهدی نکردن را برای تهران دوچندان کرده است. وندی شرمن، معاون سیاسی اسبق وزارت خارجه آمریکا که هدایت تیم مذاکره‌کننده این کشور را در مذاکرات منجر به توافق سال ۲۰۱۵ برعهده داشت، می‌گوید که «متقاعد کردن تهران به برچیدن برنامه هسته‌ای و کنار گذاشتن برنامه غنی‌سازی غیرممکن است.»
هشدار تروئیکای اروپایی: فعال شدن مکانیسم ماشه در صورت عدم توافق
به ادعای رویترز، فرانسه، انگلیس و آلمان (تروئیکای اروپایی) هرچند در مذاکرات جاری آمریکا و ایران مشارکت ندارند، اما نسبت به بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت علیه تهران در صورت عدم دسترسی به توافق هشدار داده‌اند.
ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل در توافق برجام، سه کشور مذکور تا ۱۸ اکتبر و پیش از منقضی شدن این قطعنامه، قادر به فعال‌سازی به اصطلاح «مکانیسم ماشه» هستند. رویترز به نقل از دیپلمات‌های اروپایی و سندی که مدعی رویت آن شده است، ادعا کرد که در صورت عدم دستیابی به توافقی قابل توجه، تروئیکا شاید در ماه آگوست مکانیسم ماشه را فعال کند. این هشدار، فشارها بر ایران و آمریکا را برای رسیدن به یک راه حل دیپلماتیک افزایش می‌دهد.
