گروسی هشدار داد: ایران با محدود کردن بازرسان، خود را در آستانه جنگ قرار می‌دهد
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، با لحن هشدارآمیز اعلام کرد که توقف یا محدودسازی دسترسی بازرسان در ایران می‌تواند زمینه‌ساز بحران و تشدید تنش‌های منطقه‌ای شود.
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در تازه‌ترین مصاحبه خود با شبکه خبری «فاکس نیوز» درباره ضرورت ادامه فعالیت بازرسان در ایران هشدار داد: «اگر بخواهید از تکرار آنچه در ژوئن [جنگ ۱۲ روزه] دیدیم جلوگیری کنید، باید این فعالیت‌ها ازسر گرفته شوند.»
به گزارش مهر، این ورود بازرسان در شرایطی انجام شده که در داخل ایران، هم در فضای سیاسی و هم در رسانه‌ها، واکنش‌های متفاوت و متعددی به همراه داشته است.
واکنش مجلس و قانونمندی حضور بازرسان
حضور بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران با انتقادات برخی نمایندگان مواجه شد، اما محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، در پاسخ به تذکر یکی از نمایندگان، تأکید کرد که «در این زمینه قانون رعایت شده است».
سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، نیز در جلسه کمیسیون امنیت ملی مجلس توضیح داد: بازرسان تنها برای تعویض سوخت نیروگاه بوشهر وارد کشور شده‌اند و هیچ برنامه‌ای برای بازرسی از تأسیسات آسیب‌دیده نیروگاه‌های بمباران شده وجود ندارد.
گروسی و اهمیت نظارت مستمر آژانس
گروسی در گفت‌وگو با شبکه آمریکایی تصریح کرد که بدون نظارت آژانس، «هیچ مذاکره جدی شکل نمی‌گیرد.» وی افزود: «وقتی حملات هوایی آغاز شد، ادامه بازرسی‌ها ممکن نبود و ما کشور را ترک کردیم. از آن زمان تاکنون به‌طور مستمر با ایران در حال گفتگو هستیم تا شرایط بازگشت فراهم شود. این کار آسان نیست، زیرا در ایران برخی حضور بازرسان بین‌المللی را به زیان امنیت ملی خود می‌دانند و برخی چنین دیدگاهی ندارند.»
وی همچنین تأکید کرد: «موضوع این است که چه ترتیباتی لازم است تا ما بتوانیم بازگردیم و وظایف خود را انجام دهیم.»
اهداف و ابهامات حضور بازرسان
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جریان جنگ ۱۲ روزه اخیر، عملکردی فراتر از نقش ناظرانه خود داشته که موجب ایجاد تردید و نگرانی در میان سیاستگذاران و نهادهای امنیتی ایران شد. حال با ورود بازرسان به منظور تعویض سوخت نیروگاه بوشهر، پرسش‌ها و ابهامات راهبردی جدیدی شکل گرفته است.
با توجه به سابقه همکاری‌های اطلاعاتی آژانس با برخی کشورهای غربی، این ورود را نمی‌توان صرفاً محدود به جنبه فنی دانست و احتمال اهداف فراتر، از جمله جمع‌آوری اطلاعات حساس و تسهیل نظارت‌های فنی، مطرح است. ایران در شرایط فشارهای شبه‌جنگی قرار دارد و لزوم هوشیاری دیپلماتیک و امنیتی بیش از پیش احساس می‌شود.
گروسی در مصاحبه‌های اخیر خود، همزمان دو هدف را دنبال می‌کند؛ نخست ایجاد شکاف در فضای داخلی ایران و دوم نمایش قدرت آژانس. تجربه جنگ اخیر نشان داد که این نهاد، با وجود جایگاه ظاهراً بی‌طرف، می‌تواند ابزاری مؤثر در معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی باشد.
نظارت بر بازرسی‌ها تحت چارچوب ملی
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی، تأکید کرد: «در راستای اجرای برنامه زمان‌بندی نیروگاه بوشهر و تأمین به موقع برق، بازرسان آژانس بر تعویض سوخت نیروگاه نظارت خواهند داشت.»
وی افزود: «هر گونه بازرسی پس از توافق ایران و آژانس، مطابق چارچوب همکاری‌ها و با تأیید شورای عالی امنیت ملی بر اساس مصوبه اخیر مجلس انجام خواهد شد.»
