جلسه شورای امنیت برای مکانیسم ماشه ساعت چند برگزار می‌شود؟
شورای امنیت سازمان ملل، امروز به درخواست سه کشور اروپایی عضو برجام، جلسه‌ای محرمانه برای بررسی فعال‌سازی مکانسیم پس‌گشت تحریم‌ها علیه ایران برگزار می‌کند. این نشست که در شرایطی حساس سیاسی است، می‌تواند روند تحولات هسته‌ای و تحریم‌های بین‌المللی علیه کشور را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
منابع دیپلماتیک مطلع اعلام کرده‌اند که شورای امنیت سازمان ملل متحد امروز ساعت ۱۰ صبح به وقت محلی نیویورک (ساعت ۱۷ تهران) نشستی غیرعلنی و پشت درهای بسته بر اساس درخواست سه کشور اروپایی عضو برجام (انگلستان، فرانسه و آلمان) برگزار می‌کند. موضوع اصلی این جلسه بررسی آغاز فرآیند فعال‌سازی مکانیسم ماشه — که به «اسنپ بک» نیز معروف است — برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران است.
این سه کشور اروپایی که تاکنون در اجرای تعهدات خود در چارچوب برجام ناکام بوده‌اند، هفته گذشته رسماً نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل ارسال کردند و درخواست اجرای این مکانیسم را مطرح کردند. آنها اعلام کرده‌اند که در صورت عدم ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای تا پایان ماه اوت ۲۰۲۵ (۷ شهریور)، آمادگی دارند سازوکار بازگشت تحریم‌ها را فعال کنند.
نمایندگی پاناما در سازمان ملل، که ریاست شورای امنیت در ماه اوت را بر عهده دارد، تایید کرده است که این درخواست رسمی و به صورت کتبی ارائه شده است.
در مقابل، روسیه و چین، به عنوان اعضای ثابت شورای امنیت، پیش‌نویس قطعنامه‌ای برای تمدید موقت مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ تهیه کرده‌اند که هدف آن فراهم آوردن فرصت بیشتری برای ادامه دیپلماسی و جلوگیری از تشدید تنش‌هاست. «دیمیتری پولیانسکی»، معاون نمایندگی روسیه در سازمان ملل، با تاکید بر اهمیت حفظ فضای دیپلماتیک و جلوگیری از اقدامات خصمانه گفت: «انتخاب جامعه بین‌المللی باید به نفع صلح و دیپلماسی باشد، نه جنگ.»
وزرای خارجه سه کشور اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تازگی در تماس تلفنی با «سیدعباس عراقچی»، وزیر امور خارجه ایران، این تصمیم را اطلاع دادند و همزمان بر آمادگی خود برای مذاکرات دیپلماتیک طی ۳۰ روز آینده تاکید کردند تا در صورت موفقیت، مانع از بازگشت تحریم‌ها شوند. اما از سوی دیگر، وزیر امور خارجه ایران این اقدام را غیرقانونی، فاقد مبنای حقوقی و ناموجه خواند و تاکید کرد که جمهوری اسلامی به طور مقتضی پاسخ خواهد داد.
مکانیسم ماشه که در بستر بی‌اعتمادی عمیق میان گروه ۱+۵ و ایران شکل گرفته، اجازه می‌دهد بدون نیاز به وتوی اعضای دائم شورای امنیت، تحریم‌هایی که بر اساس برجام تعلیق شده‌اند، بار دیگر الزام‌آور شوند. این در حالی است که تعادل برجام بر دو محور هم‌ارز تعهدات هسته‌ای ایران و رفع تحریم‌ها استوار بود و خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام و عدم اجرای تعهدات از سوی اروپا، توازن این توافق را به هم زده است.
تروئیکای اروپایی با اتکای به این مکانیسم ادعا می‌کند که ایران از سال ۲۰۱۹ تعهدات هسته‌ای خود را نقض کرده، هرچند ایران گام‌های کاهش تعهدات خود را بعد از ناکامی اروپا در جبران خسارت تحریم‌ها برداشته و این اقدامات را در صورت بازگشت طرف‌های مقابل به تعهدات «برگشت‌پذیر» توصیف کرده است.
در واقع، فعال کردن «اسنپ‌بک» می‌تواند فصل جدیدی در کرانش دیپلماسی هسته‌ای و تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران رقم بزند و جامعه جهانی اکنون در شرایطی حساس و پرتنش به سر می‌برد.
