آخرین اخبار از مذاکرات ایران و غرب
با نزدیک شدن به نیمه مهلت ۳۰ روزه برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه، تنش‌ها میان ایران و کشورهای اروپایی شدت گرفته است.
با گذشت روزها و نزدیک شدن به میانه مهلت ۳۰ روزه فعال‌سازی مکانیسم ماشه، هر روز اخبار تازه‌ای از پرونده هسته‌ای ایران منتشر می‌شود؛ اخباری که نشان می‌دهد هم تهران و هم طرف‌های غربی با تمام توان در تلاشند مسیر این بحران را مدیریت کنند.
پس از نامه رسمی سه کشور اروپایی به سازمان ملل در ششم شهریور و اعلام آغاز روند بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، بحث‌ها پیرامون آینده برجام وارد مرحله‌ای حساس شده است. این فرآیند طبق قواعد موجود سی روز زمان می‌برد و به همین دلیل هنوز فرصت چانه‌زنی و فشارهای دیپلماتیک برای هر دو طرف باقی مانده است.
در تازه‌ترین تحول، سید عباس عراقچی وزیر خارجه ایران، در یادداشتی در روزنامه بریتانیایی گاردین با عنوان «به نفعتان است مسیر خود را تغییر دهید» نوشت:
«اروپا از اینکه دنباله‌روی استراتژی دونالد ترامپ است، اشتباه می‌کند. ما از دیپلماسی و یک توافق جدید بر سر برنامه هسته‌ای‌مان استقبال می‌کنیم؛ اما تحریم‌ها بایستی بروند.»
عراقچی در بخش دیگری از این یادداشت تاکید کرد: «بیش از دو دهه است که اروپا در قلب بحرانی قرار گرفته که بر اساس یک تصور ساختگی علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران شکل گرفته است. اروپا که روزی نقش میانجی را داشت، امروز صرفاً به بازوی اجرایی خواسته‌های واشینگتن بدل شده است.»
سه کشور اروپایی هفته گذشته اعلام کردند سازوکار بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را فعال کرده‌اند؛ اقدامی که به گفته تهران هیچ پشتوانه حقوقی ندارد، زیرا ایران تنها پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام، دست به اقدامات جبرانی زده است. عراقچی در شبکه اجتماعی ایکس نیز تیتر مقاله خود را بازنشر کرد.
از سوی دیگر، خبرنگار وال استریت ژورنال با اشاره به دیدارهای اخیر عراقچی با مقام‌های اروپایی نوشت: «ایران و تیم مذاکره‌کننده‌اش حتی ذره‌ای از مواضع خود عقب‌نشینی نکرده‌اند.» این تحلیل پس از نشست وزیر خارجه ایران با کایا کالاس مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در دوحه منتشر شد. در این جلسه، عراقچی اقدام سه کشور اروپایی را «غیرقانونی و ناموجه» خواند و از اتحادیه اروپا خواست نقش واقعی خود را به عنوان هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام ایفا کند.
در جبهه شرقی، متحدان تهران نیز مواضعی نزدیک به ایران اتخاذ کرده‌اند. زونگ پی وو سفیر چین در تهران اعلام کرد: «چین در موضوع هسته‌ای هماهنگ با ایران عمل می‌کند و بر استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای تاکید دارد. ما مخالف تحریم‌های یکجانبه هستیم.» او همچنین یادآور شد که خروج آمریکا از برجام و حملات به تاسیسات هسته‌ای ایران، عامل اصلی بن‌بست کنونی است.
از سوی دیگر، میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در وین نیز در گفت‌وگو با پرس‌تی‌وی اظهار داشت: «ایالات متحده و اروپا برنامه هسته‌ای ایران را به شدت سیاسی کرده‌اند و اقداماتشان تنها وضعیت را وخیم‌تر می‌کند.»
در داخل ایران، هم‌زمان با افزایش فشارهای غرب، مجلس شورای اسلامی طرحی برای بررسی خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) را در دستور کار قرار داده است. به گفته عباس گودرزی سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس، این موضوع در جلسه اخیر هیئت رئیسه مورد بررسی قرار گرفت. همچنین حسینعلی حاجی‌دلیگانی خبر داد طرح سه‌فوریتی خروج ایران از ان‌پی‌تی و پروتکل الحاقی برای طی مراحل قانونی تقدیم مجلس شده است.
