همکاری ایران و آژانس فقط به این شرط ادامه دارد
در حالی که تنها ساعاتی به پایان مهلت بازگشت تحریمهای سازمان ملل باقی مانده، ایران هشدار داده در صورت فعالشدن «مکانیسم ماشه»، همکاریهای خود با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را بهطور کامل متوقف خواهد کرد.

در واپسین ساعات پیش از فعالشدن مکانیسم موسوم به «ماشه» و بازگشت تحریمهای سازمان ملل، تحرکات دیپلماتیک غرب علیه ایران شدت گرفته است. کشورهای غربی در حالی همزمان بر صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران صحه میگذارند که همچنان ادعاهای تکراری درباره فعالیتهای مخفی در برخی سایتهای هستهای را مطرح میکنند.
«رافائل گروسی»، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، امروز در سخنانی اعلام کرد: «بازرسیهای آژانس در ایران تا حدی از سر گرفته شده و ایران همچنان یکی از شرکای مهم آژانس به شمار میرود». وی همچنین تصریح کرد: «آژانس هیچ نشانه مستقیمی مبنی بر افزایش سطح غنیسازی اورانیوم توسط ایران مشاهده نکرده است».
با این حال، تجربه نشان داده مواضع گروسی ثبات چندانی ندارد و او بسته به شرایط، گزارشهایی متناقض منتشر میکند. برای نمونه، پیش از حمله نظامی رژیم صهیونیستی به ایران، وی مدعی شد که فعالیتهای غنیسازی تهران از چارچوبهای معمول خارج شده است؛ گزارشی که بهزعم ناظران، ذهنیت لازم برای اقدام نظامی اسرائیل را فراهم آورد.
گزارشهای اخیر گروسی نیز همچون موارد قبلی، با ابهام و دوپهلوگویی همراه بوده است. بهکار بردن عباراتی مانند «نبود نشانههای غیرمستقیم» از جمله همین موارد است که بار دیگر انتقادها را به همراه داشت. در دیدار سهجانبه اخیر گروسی با «محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه، اسلامی صراحتاً خطاب به او گفت: «یاد بگیرید موضعتان روشن و شفاف باشد».
با وجود اظهارات اخیر گروسی، روزنامه آمریکایی «واشینگتنپست» در گزارشی ادعا کرد ایران مشغول ساخت تأسیسات نظامی زیرزمینی در منطقه «کوه کلنگ» در نزدیکی سایت نطنز است؛ ادعایی که در امتداد فضاسازیهای همیشگی رسانههای غربی علیه ایران مطرح میشود.
از سوی دیگر، جمهوری اسلامی بارها تأکید کرده است که هیچگاه به دنبال سلاح هستهای نبوده و هدفی برای ساخت بمب اتم ندارد. مقامات کشورمان هشدار دادهاند که فعالشدن مکانیسم ماشه، پیامدهای سنگینی برای غرب به همراه خواهد داشت.
در همین رابطه، «علی لاریجانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی، در گفتوگویی با تیم مستند «پیبیاس» آمریکا تأکید کرد: «اگر مکانیسم ماشه اجرا شود، همکاری خود با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را پایان خواهیم داد».
با وجود این موضعگیری قاطع، برخی رسانهها از ابتکار عمل تهران برای جلوگیری از بحرانیتر شدن اوضاع خبر دادهاند. بنا بر گزارش رسانه انگلیسی «امواج مدیا»، ایران در ساعات پایانی مهلت تمدید برجام، پیشنهاد داده است در ازای دسترسی بازرسان آژانس به سایت نطنز، کشورهای اروپایی قطعنامه تمدید برجام ارائهشده از سوی روسیه و چین را بپذیرند.