ترامپ به رهبر انقلاب چه نوشت؟/ جزئیات نامه‌ای که رسانه‌ها را به تکاپو انداخت

تمرکز دوباره رسانه‌ها بر ادعای مذاکره

ترامپ عصر جمعه در گفت‌وگویی با شبکه فاکس‌نیوز، بار دیگر موضوع مذاکره با ایران را مطرح کرد و مدعی شد که نامه‌ای مستقیم به رهبر انقلاب ارسال کرده است. او در این مصاحبه، ضمن ابراز تمایل برای گفت‌وگو درباره برنامه هسته‌ای ایران، ادعای گذشته خود مبنی بر تلاش تهران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را تکرار کرد و گفت: «ایران نمی‌تواند سلاح هسته‌ای داشته باشد. گزینه‌های دیگری (جز مذاکره) نیز موجود است.»

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که هم‌زمان، سیاست فشار حداکثری دولت آمریکا علیه ایران ادامه دارد و تحریم‌های جدیدی در حوزه‌های مختلف علیه تهران اعمال شده است.

سابقه ارسال نامه ترامپ به رهبر انقلاب

در صورتی که ادعای اخیر ترامپ درباره ارسال نامه صحیح باشد، این دومین باری است که او برای رهبر انقلاب نامه ارسال کرده است. نخستین نامه، در خردادماه ۱۳۹۸ توسط شینزو آبه، نخست‌وزیر فقید ژاپن، به تهران آورده شد. در آن مقطع، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در واکنشی صریح اعلام کردند: «من شخص ترامپ را شایسته مبادله هیچ پیامی نمی‌دانم و هیچ پاسخی هم به او ندارم و نخواهم داد.»

بررسی‌ها نشان می‌دهد که محتوای نامه جدید ترامپ نیز، مشابه نامه قبلی، بر موضوعاتی چون عدم قصد آمریکا برای تغییر نظام در ایران، پیشنهاد مذاکره درباره برنامه هسته‌ای، تلاش برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای و ادعای تمایل آمریکا به گفت‌وگوهای صادقانه متمرکز بوده است.

واقعیت یا فشار سیاسی؟

با توجه به سوابق اقدامات دولت آمریکا، بسیاری از تحلیلگران این ادعا را بیش از آنکه نشانه‌ای از تمایل واقعی به مذاکره بدانند، تلاشی برای اعمال فشار بیشتر بر تهران ارزیابی می‌کنند. در گذشته نیز واشنگتن با طرح چنین موضوعاتی، تلاش کرده است ایران را در موقعیت دشواری قرار دهد، اما همواره سیاست‌های خصمانه آمریکا در حوزه‌های مختلف از سوی تهران به‌عنوان نشانه‌ای از عدم صداقت در پیشنهاد مذاکره تفسیر شده است.

بازتاب جهانی ادعای ترامپ

اظهارات جدید رئیس‌جمهور آمریکا درباره ارسال نامه به رهبر انقلاب، واکنش‌های مختلفی در رسانه‌های بین‌المللی داشته است. برخی از این واکنش‌ها را در ادامه می‌خوانید:

• آسوشیتدپرس: این خبرگزاری آمریکایی در گزارشی نوشت که کاخ سفید ارسال این نامه را تأیید کرده و تمرکز اصلی آن بر «برنامه هسته‌ای ایران» است.

• رویترز: این خبرگزاری انگلیسی نوشت: «ترامپ می‌گوید برای مذاکره درباره توافق هسته‌ای، نامه‌ای به رهبر ایران ارسال کرده است.» رویترز همچنین به نگرانی‌های غرب درباره احتمال دستیابی ایران به توانایی ساخت سلاح هسته‌ای اشاره کرده و افزود که دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل هنوز دریافت چنین نامه‌ای را تأیید نکرده است.

• ای. بی. سی نیوز: این رسانه آمریکایی گزارش داد که افزایش سطح اورانیوم غنی‌شده ایران، فشار بیشتری بر دولت ترامپ وارد کرده است. به‌گفته این رسانه، ترامپ بارها ادعای آمادگی برای مذاکره با ایران را مطرح کرده، اما هم‌زمان سیاست «فشار حداکثری» را دنبال کرده و فروش نفت ایران را هدف قرار داده است.

• آکسیوس: این رسانه آمریکایی در تحلیل خود، ارسال این نامه را «اولین تعامل مهم بین دولت ترامپ و ایران» دانست و تأکید کرد که رهبر انقلاب پیش‌تر گفته‌اند «از مذاکره مستقیم با دولت ترامپ حمایت نمی‌کنند، چراکه آمریکا قابل اعتماد نیست.»

• الجزیره: خبرگزاری الجزیره گزارش داد که ترامپ در نامه خود، تهران را به مذاکره درباره توافق هسته‌ای دعوت کرده است، اما ایران پیش‌تر اعلام کرده بود که تنها در صورتی مذاکره می‌کند که واشنگتن سیاست «فشار حداکثری» را کنار بگذارد.

• المانیتور: این رسانه آمریکایی نیز با اشاره به خروج آمریکا از توافق هسته‌ای در دوران ترامپ نوشت که رئیس‌جمهور آمریکا در تلاش است تا از طریق این نامه، راهی برای بازگشت به مذاکرات پیدا کند.

• اسرائیل هیوم: این رسانه صهیونیستی نوشت که ترامپ امیدوار است با ارسال این نامه، ایران را به گفت‌وگو درباره «برچیدن صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای» ترغیب کند. با این حال، کاخ سفید تاکنون توضیحی درباره محتوای دقیق این نامه ارائه نکرده است.

جمع‌بندی

ادعای ترامپ درباره ارسال نامه به رهبر انقلاب، بار دیگر بحث مذاکره میان ایران و آمریکا را به کانون توجه رسانه‌های بین‌المللی بازگردانده است. با این حال، سوابق سیاست‌های واشنگتن نشان می‌دهد که چنین اقداماتی تاکنون نه‌تنها کمکی به حل تنش‌ها نکرده، بلکه در بسیاری از موارد، ابزاری برای افزایش فشار بر تهران بوده است. حال باید دید که آیا این نامه تأثیری بر فضای دیپلماتیک خواهد داشت یا همچون گذشته، اقدامی تبلیغاتی از سوی کاخ سفید تلقی خواهد شد.