گرانی خرداد ۱۴۰۴ در بازار خوراکی‌ها؛ لوبیا چیتی رکورد زد و فشار بر سفره‌های ایرانی

مرکز آمار ایران در گزارش متوسط قیمت کالاهای خوراکی مناطق شهری در خرداد ۱۴۰۴ اعلام کرده که لوبیا چیتی نسبت به همین دوره در سال گذشته رشد سرسام‌آور ۲۱۳ درصدی را تجربه کرده است. قیمت این محصول از محدوده ۲۸۷ تا ۳۹۵ هزار تومان به فروش می‌رسد، اما بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که در فروشگاه‌های اینترنتی هر کیلو آن بین ۳۸۰ تا ۴۳۰ هزار تومان به فروش می‌رسد .

در جایگاه دوم گرانی، تخم‌مرغ با رشد ماهیانه ۲۷.۲ درصد و سالانه ۲۳.۷ درصد قرار دارد. اتحادیه مرغداران با انتقاد از نرخ مصوب وزارت کشاورزی، افزایش قیمت ۲۷ درصدی را غیرکارشناسی می‌خواند .

سایر اقلام مهم خوراکی چه وضعیتی دارند؟

گزارش مرکز آمار همچنین نشان می‌دهد:

• لیموترش با افزایش ۴۶.۴ درصد نسبت به ماه قبل و ۲۲۱.۶ درصد سالانه، در صدر رشد قیمت است .

• برنج ایرانی درجه‌یک با رشد ماهانه ۱۱.۱ درصد، دیگر کالای پرچالش بازار است، گرچه قیمت آن در فروشگاه‌ها به بیش از ۳۰۰ هزار تومان هم رسیده.

• در بخش لبنیات، تخم‌مرغ با ۲۷.۲٪، ماست با ۸.۷٪، شیر با ۶.۳٪ و پنیر با ۵.۶٪ تورم مواجه شده‌اند .

• ضمن این‌که در گروه نوشیدنی‌ها، قیمت چای خارجی و نوشابه گازدار به ترتیب ۷.۶ و ۷.۷ درصد بالا رفته است .

تناقض رسمی و بازار واقعی؛ چابهار قیمت و واقعیت متفاوت

علیرغم داده‌های رسمی مرکز آمار، آمار میدانی اختلافی قابل توجه را نشان می‌دهد: قیمت لوبیا چیتی در عمده‌فروشی به ۳۲۰–۳۶۰ هزار تومان رسیده و بعضاً به بیش از ۴۰۰ هزار تومان برای هر کیلو رسیده است. این موضوع نشان از اختلاف قابل توجه میان قیمت خرده‌فروشی‌ها و آمار رسمی دارد.

پیامد‌ها و پرسش از سیاست‌ها

این‌همه افزایش در قیمت کالاهای اساسی در حالی رخ داده که سیاست‌های حمایتی دولت و سیاست‌گذاری‌های وارداتی نیز در جریان بوده است. کارشناسان بازار بر این باورند که بی‌اثر بودن سیاست واردات شرطی (یک کیلو ایرانی برای دو کیلو خارجی)، احتمالاً یکی از عوامل تشدید تورم در بازار برنج بوده است .

چشم‌انداز و انتظار مصرف‌کننده

با توجه به اینکه تولید جدید لوبیا چیتی تا ۲۰ روز آینده وارد بازار خواهد شد، پیش‌بینی می‌شود که موج تازه‌ای از کاهش قیمت‌ها آغاز شود . با این حال، تردید‌ها درباره اثربخشی سیاست‌های حمایتی همچنان پابرجاست.