بحران زباله شهر تهران به کجا می رسد؟
انباشت روزانه هزاران تن زباله در آرادکوه و مراکز دفن اطراف تهران، نفس ساکنان را تنگ کرده و آلودگی خاک، آب و هوا را به مرز هشدار رسانده است.
کوه‌های زباله در تهران هر روز بلندتر می‌شوند و زندگی اطراف‌نشینان مراکز دفن را به چالش کشیده‌اند. در حالی که سال‌هاست از انتقال یا اصلاح مرکز دفن آرادکوه سخن گفته می‌شود، این وعده‌ها همچنان عملی نشده و وضعیت مدیریت پسماند به بحران زیست‌محیطی جدی بدل شده است.
طبق گزارش‌ها، ساکنان تهران روزانه نزدیک به هفت هزار تن زباله تولید می‌کنند. این حجم عظیم پسماند بدون برنامه‌ریزی مشخص به محل‌هایی مانند آرادکوه منتقل می‌شود و نبود مدیریت اصولی، علاوه بر ایجاد آلودگی‌های بصری، تهدیدی برای آب، خاک و هوای پایتخت است. پرسش اساسی همچنان باقی است: راه حل واقعی این بحران چیست و چگونه می‌توان کوه زباله‌های تهران را مهار کرد؟
هشدار مدیرکل محیط زیست تهران
حسن عباس‌نژاد، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران، در گفت‌وگو با فرارو تأکید کرد:
«روزانه حدود هفت هزار تن زباله به آرادکوه منتقل می‌شود. در این محل تنها مسأله شیرابه‌ها مطرح نیست، بلکه مدیریت کل فرایند نیز نیازمند ساماندهی است. از نحوه هوادهی گرفته تا تولید کمپوست، همه با مشکلات جدی روبه‌رو هستند که باید برای آن‌ها چاره‌اندیشی شود.»
تلنبار زباله بدون ظرفیت‌سنجی
او ادامه داد: «برای منطقه هیچ ظرفیت مشخصی تعیین نشده است. زباله‌ها به این منطقه منتقل و بدون مدیریت تلنبار می‌شوند. این وضعیت می‌تواند منجر به آلودگی بصری، آب، خاک و هوا شود و مسئله مدیریت شیرابه‌ها را نیز مطرح می‌کند. پس از بازدید استاندار، مقرر شد نحوه دفع تغییر کند. کمیته‌ای تشکیل شد و با نظارت آن، فرآیند دفع پیگیری می‌شود. یک شرکت دانش‌بنیان با هماهنگی سازمان بازرسی کل کشور و زیر نظر همین کمیته، اقدام به اجرای پروژه کرده است. در حال حاضر این پروژه شامل مدیریت حدود ۲۰۰ مترمکعب شیرابه پستالین است و مراحل عقد قرارداد در حال انجام است.»
جمع‌آوری واحدهای بازیافت غیراصولی
مدیرکل محیط زیست استان تهران در بخش دیگری از سخنان خود به اقدام‌های اخیر اشاره کرد و گفت:
«بازچرخانی شیرابه که یکی از عوامل انتشار بوی نامطبوع در مسیر بزرگراه امام بود، متوقف شد و قرار است شیرابه دوباره بازچرخانی نشود تا هم احتمال بوی نامطبوع کاهش یابد و هم تولید اضافی شیرابه کنترل شود. بحث مدیریت پسماند از مبدا نیز در دستور کار قرار گرفته و برای مدیریت پسماند، استان و شهرداری‌ها برنامه‌ریزی کرده‌اند. اخیراً در منطقه ری حدود ۴۵۰ واحد بازیافت غیراصولی که باعث آلودگی آب و خاک می‌شدند، جمع‌آوری شده‌اند.»
تغییر الگوی مصرف؛ راهی برای مهار بحران
عباس‌نژاد همچنین با تأکید بر ضرورت اصلاح رفتارهای عمومی در تولید و مصرف پسماند گفت:
«ما باید در حوزه مدیریت پسماند رفتارمان را تغییر دهیم و کمتر تولید کنیم. این مسئله به نحوه مصرف ما و فرآیند تولید محصولات مرتبط است. باید میزان پسماند را در مراحل تولید و مصرف کاهش دهیم و تولید محصولات...»
