دیابت نوع ۵؛ یک نوع جدید و مرموز دیابت که اخیراً به رسمیت شناخته شده است!

با توجه به اعلام فدراسیون بین‌المللی دیابت (IDF)، دیابت ناشی از سوءتغذیه که بیشتر بر نوجوانان و جوانان در کشورهای با درآمد پایین و متوسط تأثیر می‌گذارد، اکنون به‌عنوان یک نوع جداگانه و با نام «دیابت نوع ۵» شناخته شده است. این تصمیم پس از تحقیقات گسترده‌ای که توسط مردیت هاوکینز، بنیان‌گذار انستیتو جهانی دیابت در کالج پزشکی آلبرت انیشتین انجام شده است، اتخاذ شد.

دیابت نوع ۵: یک بیماری ناشناخته که به‌تازگی به رسمیت شناخته شد

مردیت هاوکینز، متخصص و محقق برجسته در این حوزه، در مورد این نوع جدید از دیابت می‌گوید: «دیابت مرتبط با سوءتغذیه در گذشته به میزان اندکی شناسایی شده بود و هنوز به درستی درک نمی‌شود. به رسمیت شناختن دیابت نوع ۵ توسط فدراسیون بین‌المللی دیابت، گامی مهم در جهت آگاه‌سازی در خصوص چالشی است که بسیاری از افراد در سراسر دنیا با آن روبه‌رو هستند.» این نوع دیابت عمدتاً در کشورهای در حال توسعه، به‌ویژه در آسیا و آفریقا، مشاهده می‌شود و پیش‌بینی می‌شود که در حدود ۲۰ تا ۲۵ میلیون نفر در جهان به این بیماری مبتلا باشند.

به گفته هاوکینز، علیرغم پیشرفت‌های علمی، هنوز پزشکان در سراسر جهان نتواسته‌اند درمان موثری برای این بیماران پیدا کنند. بسیاری از این بیماران تنها یک سال بعد از تشخیص، جان خود را از دست می‌دهند.

تاریخچه و شناسایی دیابت نوع ۵

این نوع دیابت برای نخستین بار حدود ۷۰ سال پیش توصیف شد و تا مدت‌ها به‌طور گسترده‌ای مورد توجه قرار نگرفته بود. در سال ۱۹۸۵، سازمان جهانی بهداشت (WHO) دیابت ناشی از سوءتغذیه را به‌عنوان یک نوع جداگانه از دیابت به رسمیت شناخت، اما در سال ۱۹۹۹ به دلیل کمبود مطالعات علمی و شواهد کافی، این دسته‌بندی حذف شد.

هاوکینز در سال ۲۰۰۵ میلادی در جریان تدریس در اجلاس‌های بهداشت جهانی به این نوع جدید از دیابت پی برد. وی در این زمینه توضیح می‌دهد: «در بسیاری از کشورهای مختلف، پزشکان به من گفتند که بیماران جوان و لاغری را مشاهده کرده‌اند که به‌طور ظاهری به دیابت نوع ۱ مبتلا بودند و از انسولین برای کنترل قند خون خود استفاده می‌کردند، اما این داروها هیچ تأثیری نداشتند و گاهی حتی منجر به کاهش خطرناک قند خون می‌شدند.» این موضوع موجب سردرگمی پزشکان شده بود، چرا که این بیماران به دیابت نوع ۲ نیز مبتلا نمی‌شدند.

تحقیقات جدید در مورد دیابت نوع ۵

در سال ۲۰۲۲، هاوکینز و تیم تحقیقاتی‌اش در کالج Christian Medical هند مطالعه‌ای در نشریه Diabetes Care منتشر کردند که نشان می‌دهد دیابت ناشی از سوءتغذیه به‌طور اساسی با دیابت نوع ۱ و نوع ۲ تفاوت دارد. این تحقیق نشان داد که دیابت ناشی از سوءتغذیه به دلیل مقاومت به انسولین نیست، بلکه افراد مبتلا به این نوع دیابت دچار نقص شدید در توانایی ترشح انسولین هستند که پیش‌تر ناشناخته باقی مانده بود.

این یافته‌ها انقلابی در درک این بیماری به شمار می‌روند و ممکن است باعث تغییرات عمده‌ای در شیوه‌های درمانی این نوع دیابت در آینده شوند. به گفته هاوکینز، «این یافته‌ها نه‌تنها درک ما از دیابت را تغییر داده است بلکه باعث ایجاد راه‌حل‌های درمانی جدید برای این نوع از دیابت خواهد شد.»