واکسن کرونا، سلاح جدید علیه سرطان؟

واکسن‌های mRNA که برای مقابله با بیماری «کووید-۱۹» طراحی شدند و جان میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان نجات دادند، اکنون به عنوان ابزاری بالقوه برای مبارزه با سرطان مطرح شده‌اند.

به گزارش ایسنا به نقل از ScienceAlert، این کشف حاصل مطالعه‌ای است که توسط الیاس سایور، متخصص انکولوژی کودکان، آدام گریپین، متخصص ایمنی‌درمانی سرطان از دانشگاه تگزاس، و کریستیانو مارکونی، دانشجوی دکترای ایمنی‌درمانی دانشگاه فلوریدا، انجام و در مجله Nature منتشر شده است.

محققان در جریان توسعه واکسن‌های mRNA برای درمان تومورهای مغزی در سال ۲۰۱۶ دریافتند که این فناوری می‌تواند سیستم ایمنی بدن را برای شناسایی و نابودی سلول‌های سرطانی تحریک کند، حتی زمانی که mRNA مستقیماً مربوط به سرطان نباشد. از این رو، آن‌ها فرض کردند که واکسن‌های mRNA کووید-۱۹ ممکن است اثرات ضدتوموری مشابهی داشته باشند.

برای بررسی این فرضیه، پژوهشگران نتایج بالینی بیش از هزار بیمار مبتلا به ملانوما و سرطان ریه پیشرفته را که تحت درمان با مهارکننده‌های ایست بازرسی ایمنی قرار داشتند، تحلیل کردند. این روش، یکی از رایج‌ترین رویکردها برای آموزش سیستم ایمنی جهت مقابله با سرطان است.

واکسیناسیون کووید-۱۹ با استفاده از واکسن‌های فایزر و مدرنا ظرف ۱۰۰ روز پس از شروع ایمونوتراپی نشان داد که بیماران بیش از دو برابر دیگر بیماران شانس زنده ماندن سه‌ساله دارند. نکته قابل توجه این است که بیمارانی با تومورهایی که معمولاً به ایمونوتراپی پاسخ نمی‌دهند، تقریباً پنج برابر بهبود در بقای کلی مشاهده کردند.

محققان با استفاده از مدل‌های حیوانی متوجه شدند واکسن‌های mRNA کووید-۱۹ مانند زنگ خطری عمل می‌کنند که سیستم ایمنی بدن را برای شناسایی و از بین بردن سلول‌های سرطانی فعال می‌کند. هنگامی که این واکسن‌ها با مهارکننده‌های ایست بازرسی ایمنی ترکیب می‌شوند، قدرت کامل سیستم ایمنی برای مقابله با سرطان آزاد می‌شود.

در طول دهه گذشته، ایمونوتراپی با مهارکننده‌های ایست بازرسی ایمنی انقلابی در درمان سرطان ایجاد کرده است، اما هنوز بیماران دارای تومورهایی که به تشخیص ایمنی فرار می‌کنند، از مزایای آن بهره‌مند نمی‌شوند. یافته‌های جدید نشان می‌دهد واکسن‌های mRNA می‌توانند این «تومورهای سرد» را به «تومورهای داغ» تبدیل کنند و امید به بهره‌گیری گسترده‌تر از ایمونوتراپی را افزایش دهند.

برخلاف واکسن‌های بیماری‌های عفونی، واکسن‌های درمانی سرطان به آموزش سیستم ایمنی برای مقابله با تومورها کمک می‌کنند. پژوهشگران می‌گویند که در حال توسعه واکسن‌های mRNA شخصی‌سازی‌شده برای بیماران سرطانی هستند، اما این فرایند پرهزینه و پیچیده است. در مقابل، واکسن‌های کووید-۱۹ به طور گسترده در دسترس هستند و می‌توانند در طول درمان بیمار تجویز شوند.

این مطالعات نشان می‌دهد واکسن‌های mRNA کووید-۱۹ نه تنها می‌توانند اثرات ضدتوموری قابل توجهی داشته باشند، بلکه ممکن است مزایای درمان‌های ایمونوتراپی را برای طیف وسیع‌تری از بیماران فراهم کنند.

گام بعدی پژوهشگران، انجام کارآزمایی بالینی گسترده بر روی بیماران مبتلا به سرطان ریه است. در این مطالعه، بیماران تحت درمان با مهارکننده‌های ایست بازرسی ایمنی به دو گروه تقسیم می‌شوند: گروهی واکسن mRNA کووید-۱۹ دریافت می‌کنند و گروه دیگر خیر. این آزمایش مشخص خواهد کرد که آیا این واکسن‌ها باید به عنوان بخشی از استاندارد مراقبت در درمان سرطان وارد شوند یا خیر.

در نهایت، این کشف نشان می‌دهد ابزار توسعه‌یافته برای مقابله با یک بیماری همه‌گیر جهانی می‌تواند به یک سلاح موثر علیه سرطان تبدیل شود و مزایای درمان‌های موجود را برای میلیون‌ها بیمار گسترش دهد.