چگونه پرخوری و اختلالات خوردن را کنترل کنیم؟
پرخوری یا خودداری از خوردن غذا میتواند نشانه اختلالات جدی خوردن باشد که سلامت جسم و روان را تهدید میکند. روانشناسان و متخصصان تغذیه روشهای موثر برای کنترل این رفتارها و بازگشت به الگوی غذایی سالم را معرفی کردهاند.
گاهی افراد پس از خوردن بیش از حد غذا دچار عذاب وجدان میشوند، در حالی که برخی دیگر به طور شدید خود را از خوردن محروم میکنند. کارشناسان تغذیه و روانشناسی سلامت هشدار میدهند که این رفتارها میتوانند نشانه اختلالات خوردن باشند و بدون درمان تخصصی، سلامت جسم و روان فرد را تهدید کنند.
اختلالات خوردن شامل پرخوری عصبی، بیاشتهایی عصبی و بولیمیا است. این بیماریها معمولاً تحت تأثیر استرس، اضطراب، افسردگی و گاهی تغییرات هورمونی یا شرایط محیطی ایجاد میشوند.
پرخوری عصبی؛ عذاب وجدان پس از هر وعده
در پرخوری عصبی، فرد بدون کنترل غذا میخورد، حتی زمانی که گرسنه نیست. این اختلال بیشتر در بزرگسالان میانسال دیده میشود و اغلب مبتلایان در کاهش وزن ناموفق هستند. پیامدهای جسمانی آن شامل دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و مشکلات قلبی است و افراد پس از پرخوری دچار عذاب وجدان میشوند.
بولیمیا؛ جبران کالری با رفتارهای خطرناک
در بولیمیا، فرد پس از پرخوری با استفراغ عمدی، مصرف ملینها یا ورزش شدید سعی در جبران کالری مصرفشده دارد. ۸۵ تا ۹۰ درصد مبتلایان را زنان تشکیل میدهند و اغلب در سنین نوجوانی و جوانی مشاهده میشوند. عوارض این اختلال شامل فرسایش مینای دندان، تورم غدد بزاقی، کمآبی بدن، اختلالات قلبی و بینظمی قاعدگی است.
بیاشتهایی عصبی؛ ترس از اضافه وزن
برخی افراد به دلیل ترس از افزایش وزن، خود را از غذا محروم میکنند. این اختلال معمولاً پس از رویدادهای استرسزا یا در ورزشکاران وسواسی بروز میکند و بیشتر در دختران و زنان جوان مشاهده میشود. عوارض آن شامل شکنندگی مو و ناخن، افسردگی، اضطراب، حساسیت به سرما و نارسایی قلبی است.
راه درمان؛ ترکیبی از رواندرمانی و تغذیه
متخصصان توصیه میکنند درمان اختلالات خوردن باید همزمان شامل رواندرمانی و تغذیهدرمانی باشد. ابتدا اضطراب و وسواس فرد تحت نظر روانپزشک کنترل میشود و سپس برنامهای تدریجی و منظم برای بازگشت به الگوی غذایی سالم توسط متخصص تغذیه اجرا میگردد. این مسیر درمانی زمانبر است و نیازمند صبر، همراهی خانواده و حمایت روانی است.