راز چایهای معجزهگر؛ ۷ نوشیدنی گیاهی که فشار خون را طبیعی پایین میآورند
اگر فشار خون بالا دارید و به دنبال راهی طبیعی برای کنترل آن هستید، شاید پاسخ در فنجانی چای نهفته باشد.
به گزارش فرارو و به نقل از وبسایت سلامت «هلث»، تحقیقات جدید حاکی از آن است که برخی چایهای گیاهی میتوانند به شکل طبیعی به تنظیم فشار خون و بهبود عملکرد قلب کمک کنند. فشار خون بالا یا «هیپرتانسیون» از عوامل اصلی بروز بیماریهای قلبی و سکته مغزی بهشمار میرود و به همین دلیل، بسیاری از افراد علاوه بر داروهای تجویزی، به دنبال راهحلهای طبیعی برای کنترل آن هستند. یکی از سادهترین روشهای تقویت سلامت قلب و عروق، افزودن چایهای گیاهی به برنامهی روزانه است. هرچند نوشیدن چای جایگزین درمان دارویی نیست، اما به عنوان بخشی از سبک زندگی سالم، میتواند تأثیر قابلتوجهی بر بهبود فشار خون داشته باشد.
۱. چای گل ختمی (Hibiscus Tea)
چای گل ختمی از گلبرگهای خشکشدهی این گیاه به دست میآید و فاقد کافئین است. رنگ قرمز و طعم ترش این چای به دلیل وجود آنتیاکسیدانهایی به نام آنتوسیانینهاست؛ ترکیباتی که در میوههای قرمز و بنفش نیز وجود دارند. این مواد به تقویت دیوارهی رگها و افزایش انعطافپذیری آنها کمک کرده و میتوانند به کاهش فشار خون منجر شوند.
مطالعات علمی متعددی اثرات مثبت این نوشیدنی را تأیید کردهاند. در یکی از پژوهشها، افرادی که روزانه دو فنجان چای ختمی نوشیدند، کاهش چشمگیری در فشار خون سیستولیک و دیاستولیک نسبت به گروه کنترل نشان دادند. مرور تحقیقات دیگر نیز نشان میدهد چای ختمی بیشتر بر فشار سیستولیک تأثیر دارد، هرچند بر فشار دیاستولیک نیز اثر ملایمی مشاهده شده است.
۲. چای سبز (Green Tea)
چای سبز، سیاه و اولانگ همگی از گیاه واحدی تهیه میشوند اما تفاوتشان در میزان اکسید شدن برگها پس از برداشت است. چای سبز اکسید نمیشود و همین باعث حفظ طعم لطیف و مقدار بالای آنتیاکسیدانهای طبیعی در آن میگردد. مهمترین ترکیبات فعال چای سبز، کاتچینها هستند که باعث افزایش انعطاف رگها و بهبود جریان خون میشوند.
تحقیقات نشان داده است مصرف مداوم چای سبز میتواند در افراد دارای فشار خون مرزی یا در معرض خطر بیماریهای قلبی، کاهش خفیف اما معناداری در فشار ایجاد کند. بیشتر پژوهشها مصرف دو تا چهار فنجان در روز را کافی میدانند. البته به دلیل وجود کافئین، کسانی که به این ماده حساساند بهتر است از نوع بدون کافئین استفاده کنند.
۳. چای بابونه (Chamomile Tea)
چای بابونه که بیشتر با خاصیت آرامبخشی و کمک به خواب شناخته میشود، میتواند به شکل غیرمستقیم در کنترل فشار خون نقش داشته باشد. استرس و بیخوابی از عوامل مؤثر در افزایش فشار خون هستند. بابونه با کاهش اضطراب و بهبود کیفیت خواب، در حفظ تعادل فشار خون نقش حمایتی دارد.
این گیاه همچنین سرشار از ترکیباتی چون فلاونوئیدها و اسیدهای فنولیک است که اثر آنتیاکسیدانی دارند و التهاب بدن را کاهش میدهند. اگرچه شواهد مستقیم درباره تأثیر بابونه بر فشار خون محدود است، اما به دلیل کاهش استرس اکسیداتیو، مصرف آن برای سلامت قلب و عروق مفید محسوب میشود.
۴. چای سیاه (Black Tea)
چای سیاه که یکی از پرطرفدارترین انواع چای در جهان است، از همان گیاه چای سبز تهیه میشود ولی در فرآیند تولید کاملاً اکسید میگردد. این ویژگی طعمی قویتر و رنگی تیرهتر به آن میدهد. چای سیاه منبع غنی از فلاونوئیدهاست که با بهبود گردش خون و کاهش التهاب، به سلامت قلب کمک میکنند.
پژوهشها نشان دادهاند مصرف دو تا پنج فنجان چای سیاه در روز میتواند به کاهش جزئی اما قابل توجه فشار خون منجر شود. کاهش چند میلیمتر جیوه در فشار خون، در بلندمدت میتواند خطر بیماریهای قلبی را کاهش دهد. البته وجود کافئین در چای سیاه ممکن است برای افراد حساس محدودیت ایجاد کند.
۵. چای اولانگ (Oolong Tea)
چای اولانگ از نظر فرآیند اکسیداسیون، میان چای سبز و سیاه قرار میگیرد و ترکیبی از آنتیاکسیدانهای متنوع مانند کاتچین و تیافلاوین دارد. هرچند تحقیقات درباره اثر مستقیم آن بر فشار خون محدود است، اما برخی پژوهشها نشان دادهاند مصرف چای اولانگ غنیشده با GABA (یک ترکیب آرامبخش طبیعی) میتواند فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را کاهش دهد.
مطالعهای در سال ۲۰۰۴ نیز گزارش داد افرادی که حداقل نیم فنجان چای اولانگ یا سبز در روز مینوشند، تا ۴۶ درصد کمتر از دیگران در معرض ابتلا به فشار خون بالا قرار دارند.
۶. چای سیر (Garlic Tea)
سیر تازه هنگام خرد شدن، ترکیبی به نام آلیسین آزاد میکند که خاصیت ضدالتهابی و تقویتکنندهی گردش خون دارد. پژوهشها نشان دادهاند آلیسین باعث شل شدن دیوارهی رگها و در نتیجه کاهش فشار خون میشود. هرچند بررسیهای خاص درباره چای سیر کم است، اما اثر مثبت مکملهای سیر در بیماران مبتلا به فشار خون بالا اثبات شده است.
برای تهیهی چای سیر، کافی است چند حبه سیر خردشده را در آب جوش قرار دهید و برای بهبود طعم، کمی عسل یا لیمو به آن بیفزایید.
۷. چای زنجبیل (Ginger Tea)
چای زنجبیل با طعم تند و گرم خود نهتنها برای سیستم گوارش مفید است بلکه نقش مهمی در سلامت قلب دارد. ترکیبات موجود در زنجبیل به گشاد شدن رگها، بهبود جریان خون و کاهش التهاب کمک میکنند. در یک مطالعهی بزرگ روی بیش از چهار هزار نفر مشخص شد مصرف منظم زنجبیل با کاهش خطر ابتلا به فشار خون بالا همراه است. تحقیقات کوچکتر نیز کاهش خفیف فشار خون در اثر مصرف چای زنجبیل را تأیید کردهاند.
چایهایی که باید با احتیاط مصرف شوند
برخی چایها ممکن است تأثیر معکوس بر فشار خون داشته باشند یا با داروهای خاص تداخل کنند. از جمله:
-
چای شیرینبیان: حاوی ترکیبی به نام گلیسیریزین است که موجب احتباس سدیم و کاهش پتاسیم میشود و میتواند فشار خون را بالا ببرد.
-
چایهای پرکافئین: در برخی افراد باعث افزایش موقت فشار میشوند، مخصوصاً در کسانی که به طور منظم کافئین مصرف نمیکنند.
-
چایهای انرژیزا یا چربیسوز: بسیاری از این چایها حاوی مواد محرک هستند که میتوانند ضربان قلب و فشار خون را افزایش دهند.
جمعبندی
اگر از فشار خون بالا رنج میبرید، افزودن چایهای طبیعی به برنامهی غذاییتان میتواند گامی ساده و مؤثر در مسیر سلامت قلب باشد. با این حال، اندازهگیری منظم فشار خون و مشورت با پزشک ضروری است تا از ایمنی و اثربخشی این روشهای طبیعی اطمینان حاصل شود.