شب یلدا ۱۴۰۳؛ طولانی‌ترین شب سال در چه روزی است؟
شب یلدا، طولانی‌ترین شب سال، فرصتی برای دورهمی‌های خانوادگی و جشن گرفتن با آداب کهن ایرانی است. اما آیا می‌دانید امسال این شب خاطره‌انگیز در چه روزی قرار دارد؟
شب یلدا هر ساله در آخرین شب پاییز برگزار می‌شود و در سال ۱۴۰۳ این شب با تاریخ جمعه ۳۰ آذر مصادف است. در تقویم میلادی، این شب برابر با ۲۰ دسامبر ۲۰۲۴ است و در تقویم قمری با ۱۸ جمادی‌الثانی ۱۴۴۶ هم‌زمانی دارد.
یلدا، که به نام شب چله نیز شناخته می‌شود، یکی از قدیمی‌ترین جشن‌های ایرانی است که از دوران باستان تا امروز برگزار می‌شود. این شب، به عنوان نماد پیروزی نور بر تاریکی، در فرهنگ ایرانی جایگاه ویژه‌ای دارد. ایرانیان باستان، طولانی‌ترین شب سال را دشمن نور و خورشید می‌دانستند و برای مقابله با آن، شب‌نشینی‌هایی همراه با شادی و روشنایی برگزار می‌کردند.
فلسفه یلدا؛ از تاریکی تا روشنایی
در باورهای کهن، شب یلدا به‌عنوان نماد تاریکی و اهریمن شناخته می‌شد. مردم با روشن کردن چراغ‌ها، دورهم جمع شدن و شادی، تلاش می‌کردند تا تاریکی را شکست دهند. با سپیده‌دم یلدا، زایش خورشید و آغاز روزهای بلندتر جشن گرفته می‌شد. این فلسفه، بازتاب‌دهنده امید و روشنایی در برابر سختی‌ها و تاریکی‌ها است.
رسم و رسوم یلدا در ایران و کشورهای همسایه
جشن یلدا تنها به ایران محدود نمی‌شود و در کشورهای دیگری مانند افغانستان، تاجیکستان، ارمنستان و آذربایجان نیز با آداب خاص برگزار می‌شود. در این کشورها، مانند ایران، این شب با دورهمی‌های خانوادگی، خوراکی‌های مخصوص و شعرخوانی گرامی داشته می‌شود.
خوراکی‌ها و تزئینات یلدایی
خوراکی‌های مخصوص شب یلدا مانند هندوانه و انار، جایگاه ویژه‌ای در این جشن دارند. هندوانه به‌عنوان نماد خنکی و انار به‌عنوان نماد باروری و برکت شناخته می‌شوند. همچنین، گل‌آرایی میز یلدا با گل‌هایی مانند رز و نرگس، به زیبایی این شب اضافه می‌کند.
فال حافظ و مشاعره؛ آیین‌های ماندگار یلدا
یکی از بخش‌های جذاب شب یلدا، فال حافظ و مشاعره است. این سنت‌ها، علاوه بر ایجاد سرگرمی، پیوندی عمیق با فرهنگ ادبی ایران دارند. مشاعره به‌ویژه فرصتی برای نشان دادن ذوق شعری و ایجاد فضایی صمیمی در دورهمی‌ها فراهم می‌کند.
