هشدار جدی درباره روز صفر آب
بحران کمآبی حالا به دروازههای پایتخت رسیده است. در شرایطی که دمای هوا رکوردهای تاریخی را جابهجا میکند.

در گزارشی تازه که از سوی شبکه بینالمللی سیانان منتشر شده، زنگ خطر درباره وضعیت بحرانی آب در تهران به صدا درآمده است. بر اساس این گزارش، پایتخت ایران با جمعیتی نزدیک به ۱۰ میلیون نفر در آستانه مواجهه با کمبود شدید منابع آب آشامیدنی قرار گرفته و ممکن است فاصلهای تا وقوع کامل «روز صفر» نداشته باشد.
اصطلاح «روز صفر بیآبی» به شرایطی اطلاق میشود که منابع قابل دسترس آب شرب شهری عملاً به پایان میرسند و مردم برای تأمین آب ناچار به سهمیهبندی و کمکهای اضطراری میشوند.
بر پایه این گزارش، ایران در حال حاضر نیز با بحران جدی آب روبهروست، اما تفاوت اساسی این بحران، رسیدن آن به تهران است؛ شهری که زیرساختهای خدمات عمومی آن پیشتر نیز درگیر مشکلات متعدد بوده و حالا با تهدیدی کمسابقه روبهرو شده است.
کاوه مدنی، کارشناس برجسته حوزه آب و محیط زیست و مدیر ارشد در سازمان ملل، در گفتوگو با سیانان تاکید کرده که «تفاوت این بحران در تأثیر مستقیم آن بر پایتخت است.» به گفته او، «تهران ممکن است به طور کامل با کمبود آب مواجه شود.»
او در ادامه هشدار داده: «وضعیت کنونی، دیگر صرفاً یک بحران نیست. ما وارد مرحله ورشکستگی آبی شدهایم؛ یعنی شرایطی که بخشی از خسارات ناشی از آن دیگر قابل جبران نخواهد بود.»
کارشناسان محیط زیست معتقدند که ریشههای این فاجعه در مجموعهای از عوامل طولانیمدت نهفته است: دههها مدیریت نامناسب منابع آبی، عدم توازن میان مصرف و تأمین آب، و همچنین اثرات فزاینده تغییرات اقلیمی، کشور را در مسیر خشکسالی فزاینده قرار داده است.
ایران اکنون پنجمین سال پیاپی است که با خشکسالی شدید دستوپنجه نرم میکند و در این میان، موجهای گرمای شدید نیز وضعیت را وخیمتر کردهاند. به گفته ماکسیمیلیانو هررا، اقلیمشناس شناختهشده، در برخی از مناطق ایران دمای هوا به بالای ۵۰ درجه سانتیگراد رسیده است. او در گفتوگو با سیانان اعلام کرد: «ایران تقریباً به طور مداوم در شرایط گرمای بیسابقه قرار دارد.»
در تلاش برای مدیریت بحران، مقامات شهری تهران اقدام به کاهش فشار آب کردهاند. محمدصادق معتمدیان، استاندار تهران، تأیید کرده که این کاهش فشار آب، تاکنون حدود ۸۰ درصد از خانوارهای پایتخت را تحت تأثیر قرار داده است.
در حال حاضر، تنها امید مقامات و مردم، بارشهای فصل پاییز است. مدنی در این باره میگوید: «اگر تهران بتواند تا پایان سپتامبر دوام بیاورد، شاید بتوان از وقوع روز صفر جلوگیری کرد.»