فناوری هوش مصنوعی، راز متون سوخته دوران روم باستان را برملا کرد
فناوری‌های نوین بار دیگر شگفتی آفریدند؛ این‌بار در قلب خاکسترهای هزارساله. طومارهایی که قرن‌ها دست‌نخورده باقی مانده بودند، حالا به کمک هوش مصنوعی در حال افشای اسراری هستند که می‌تواند دیدگاه ما را به فلسفه، تاریخ و فرهنگ باستان دگرگون کند.
در جریان فوران آتشفشان وزوویوس در سال ۷۹ میلادی، شهر باستانی هرکولانئوم در کنار پمپئی، زیر توده‌ای از خاکستر و گدازه مدفون شد. یکی از میراث‌های باقی‌مانده از این فاجعه، طومارهایی بودند که حرارت ناشی از فوران آن‌ها را به توده‌هایی شکننده و غیرقابل باز شدن تبدیل کرده بود. قرن‌ها تلاش برای رمزگشایی این نوشته‌ها، به دلیل آسیب‌پذیری شدیدشان، بی‌نتیجه ماند. اما اکنون، با ورود فناوری‌های نوین تصویربرداری و هوش مصنوعی، امیدی تازه برای بازخوانی این آثار تاریخی شکل گرفته است.
«برنت سیلز» از دانشگاه کنتاکی، با توسعه نرم‌افزاری پیشرفته که ترکیبی از تصویربرداری دیجیتال و تحلیل‌های رایانه‌ای است، نقش مهمی در این پروژه بر عهده داشته است. در این روش، بدون نیاز به تماس مستقیم با طومارها، از سیستم‌های قدرتمند اشعه ایکس برای اسکن آن‌ها استفاده می‌شود. سپس با بهره‌گیری از الگوریتم‌های هوش مصنوعی، تفاوت‌های جزئی بین بافت پاپیروس و جوهر - حتی با وجود اینکه هر دو از کربن تشکیل شده‌اند - شناسایی می‌گردد.
به گزارش فرارو به نقل از Earth، این رویکرد نوآورانه نخستین بار در پروژه رمزگشایی طومار عبری ان‌گدی به کار گرفته شد و اکنون برای طومارهای سوخته هرکولانئوم نیز استفاده می‌شود. هدف اصلی، «باز کردن مجازی» این متون بدون وارد کردن کوچک‌ترین آسیب به ساختار فیزیکی آن‌هاست.
«استفن پارسنز»، مسئول برگزاری یک رقابت بین‌المللی برای رمزگشایی این اسناد، می‌گوید:
«ما مطمئنیم که می‌توانیم تقریباً کل طومار را بخوانیم.»
شواهد به‌دست‌آمده تا این لحظه حاکی از آن است که بخش‌هایی از این نوشته‌ها ممکن است شامل آثار از دست‌رفته فیلسوفان مکتب اپیکوری باشد؛ آثاری درباره مفاهیمی چون لذت و زندگی خوب که شناخت آن‌ها می‌تواند فهم عمیق‌تری از باورها و سبک زندگی جوامع باستانی ارائه دهد.
پژوهشگران امیدوارند روش‌های نوین تصویربرداری و تحلیل متون، در آینده‌ای نزدیک برای بازسازی سایر اسناد تاریخی آسیب‌دیده نیز مورد استفاده قرار گیرد. چنانچه این تکنیک در مورد کل مجموعه طومارهای هرکولانئوم و نمونه‌های مشابه به کار گرفته شود، دریچه‌ای نو به سوی شناخت اندیشه‌ها و نوشته‌های نویسندگان دوران باستان گشوده خواهد شد؛ دریچه‌ای که شاید زاویه نگاه ما به گذشته را برای همیشه تغییر دهد.
