رازهای جوانی پنهان می‌شوند/ ۵ علامت هشدار دهنده کمبود کلاژن در پوست شما
آیا می‌دانستید پوست شما در حال فرستادن پیام‌های پنهانی است؟ کاهش کلاژن، پروتئین حیاتی پوست، می‌تواند نشانه‌هایی داشته باشد که به راحتی نادیده گرفته می‌شوند.
کلاژن، پروتئین کلیدی و اساسی در بدن، نقش بسزایی در حفظ خاصیت ارتجاعی و استحکام پوست دارد. با افزایش سن و قرار گرفتن در معرض عوامل گوناگون محیطی، میزان کلاژن به تدریج کاهش پیدا می‌کند.
چرا کلاژن این‌قدر مهم است؟
کلاژن به عنوان فراوان‌ترین پروتئین در بدن انسان شناخته شده و حدود 75 درصد از وزن خشک پوست را تشکیل می‌دهد. متاسفانه، از حدود 25 سالگی به بعد، بدن به طور طبیعی سالانه در حدود 1 درصد از کلاژن خود را از دست می‌دهد. این کاهش تدریجی، اثرات قابل توجهی بر ظاهر پوست بر جای می‌گذارد. با گذشت زمان، سلول‌های مسئول تولید کلاژن، فعالیت کمتری از خود نشان می‌دهند. از طرف دیگر، عوامل متعددی از جمله نور خورشید، رژیم غذایی نامناسب، استرس و تغییرات هورمونی، سرعت تخریب کلاژن را تسریع می‌کنند، به ویژه در زنان، به خصوص در دوران یائسگی.
نشانه‌های پنهان کاهش کلاژن در پوست شما:
از حدود 25 سالگی به بعد، نشانه‌های ظاهری ناشی از کاهش کلاژن کم‌کم نمایان می‌شوند. این نشانه‌ها عبارتند از:
- پوست، خشک‌تر و کم‌آب‌تر به نظر می‌رسد.
- خطوط و چین‌وچروک‌های صورت، عمیق‌تر و واضح‌تر می‌شوند.
- پوست، حجم و طراوت خود را از دست می‌دهد.
- افتادگی و شل‌شدگی پوست، بیشتر و نمایان‌تر می‌شود.
- خاصیت کشسانی و قابلیت ارتجاعی پوست کاهش می‌یابد.
سایر علائم احتمالی شامل نازک شدن پوست، ایجاد گودی زیر چشم، تغییر شکل صورت مانند باریک شدن شقیقه‌ها، افزایش سلولیت، شکنندگی ناخن‌ها و موها و حتی درد مفاصل و ضعف عضلانی است. کلاژن در انجام بسیاری از عملکردهای حیاتی بدن نقش دارد.
کلاژن و دوران یائسگی:
در دوران یائسگی، کاهش سطح هورمون استروژن منجر به کاهش چشمگیرتر سطح کلاژن در بدن می‌شود. تحقیقات نشان داده‌اند که در 5 سال ابتدایی دوران یائسگی، میزان کلاژن پوست تا 30 درصد کاهش می‌یابد. در سال‌های پس از آن نیز، این روند کاهشی با نرخ تقریبی 2 درصد در سال ادامه پیدا می‌کند.
برخی از مطالعات حاکی از آن هستند که مصرف مکمل‌های خوراکی کلاژن می‌تواند به بهبود خاصیت ارتجاعی و رطوبت‌رسانی پوست کمک کرده و چین‌وچروک‌ها را کاهش دهد. البته، هنوز به طور دقیق مشخص نیست که این مکمل‌ها در کدام قسمت از بدن جذب می‌شوند. به همین دلیل، انجام تحقیقات بیشتر و نظارت دقیق‌تر در این زمینه ضروری به نظر می‌رسد.
چگونه روند پیری پوست را کند کنیم؟
اگرچه توقف کامل این روند امکان‌پذیر نیست، اما با رعایت اصول سبک زندگی سالم می‌توان سرعت آن را به میزان قابل توجهی کاهش داد:
- از عوامل آسیب‌رسان مانند سیگار کشیدن و قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور خورشید دوری کنید.
- به طور مرتب از کرم ضدآفتاب با SPF مناسب استفاده کنید.
- به اندازه کافی استراحت کنید و استرس خود را مدیریت کنید.
- به طور منظم ورزش کنید.
- وزن خود را در محدوده سالم و متعادل حفظ کنید.
- از یک رژیم غذایی سالم و متنوع که شامل تخم‌مرغ، لبنیات، حبوبات، سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل، گوشت و ماهی است، پیروی کنید.
- از محصولات مراقبت از پوست حاوی ترکیبات تقویت‌کننده کلاژن مانند گلیکوزآمینوگلیکان‌ها، پپتیدها، عصاره کاسیا، هیالورونیک اسید، ویتامین C و نیاسینامید استفاده کنید.
چه عواملی باعث کاهش تولید کلاژن در پوست می‌شوند؟
علاوه بر افزایش سن و عوامل ژنتیکی، عوامل متعددی می‌توانند در کاهش تولید کلاژن در پوست نقش داشته باشند، از جمله:
- قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید
- آلودگی هوا
- استرس مزمن
- مصرف دخانیات
- رژیم غذایی ناسالم و فاقد مواد مغذی ضروری
آیا کرم‌های کلاژن واقعاً موثر هستند؟
محصولات موضعی حاوی کلاژن مانند کرم‌ها و ماسک‌ها می‌توانند به طور موقت ظاهر پوست را بهبود بخشند، اما به دلیل اندازه بزرگ مولکول‌های کلاژن، قادر به نفوذ عمیق به لایه‌های زیرین پوست نیستند. این محصولات بیشتر در بهبود سطحی بافت پوست موثر هستند و نمی‌توانند تولید کلاژن را در لایه‌های عمقی پوست تحریک کنند. بنابراین، اگر هدف شما تقویت واقعی کلاژن پوست است، بهتر است بر رعایت اصول سبک زندگی سالم که پیش‌تر ذکر شد، تمرکز کنید.
