معجزه‌ای طبیعی برای نفس کشیدن راحت‌تر

روغن اکالیپتوس، حاصل تقطیر برگ‌های درخت اکالیپتوس، مدت‌هاست که در طب سنتی برای بهبود عملکرد دستگاه تنفسی به کار می‌رود و اکنون نیز به‌عنوان مکملی مؤثر برای کاهش علائم مشکلات تنفسی شناخته می‌شود.

بر اساس گزارشی از «انلی مای هلث» که توسط وب‌سایت انتخاب بازنشر شده است، شرایطی مانند گرفتگی بینی، سرماخوردگی یا سرفه مکرر می‌تواند کیفیت زندگی روزمره را به شدت کاهش دهد. در چنین مواردی، اگرچه مصرف داروهای تجویز‌شده ضروری است، اما بهره‌گیری از درمان‌های مکمل نیز می‌تواند تأثیر مثبتی داشته باشد. یکی از این روش‌ها، استفاده از روغن اسانسی اکالیپتوس است که با رایحه‌ای تند و نافذ، به تسکین این علائم کمک می‌کند.

روغن اکالیپتوس چیست و چگونه عمل می‌کند؟

روغن اکالیپتوس از برگ‌های درخت Eucalyptus globulus و از طریق فرآیند تقطیر با بخار استخراج می‌شود. این روش به حفظ خواص درمانی روغن کمک می‌کند و ماده مؤثر اصلی آن یعنی «اوکالیپتول» (1,8-سینئول) دارای تأثیرات مفیدی در کاهش علائم بیماری‌های تنفسی است. این روغن همچنین در کاهش دردهای عضلانی و بهبود برخی مشکلات پوستی نیز کاربرد دارد.

نقش روغن اکالیپتوس در بهبود عملکرد تنفسی

1. کاهش شدت سرفه
در یک مرور علمی منتشر شده در سال ۲۰۲۲، مشخص شد که فرآورده‌های حاوی اکالیپتوس در درمان بیماری‌های دستگاه تنفس فوقانی (URTIs) و برونشیت، مؤثر و ایمن هستند. خاصیت خلط‌آور این روغن، دفعات و شدت سرفه را کاهش می‌دهد.

2. کمک به تنفس راحت‌تر
برای افرادی که از تنگی نفس رنج می‌برند، بخار روغن اکالیپتوس می‌تواند راهی طبیعی برای تسکین باشد. این روغن با کاهش مخاط و تسهیل در خروج آن از ریه‌ها، به بهبود تنفس کمک می‌کند. شواهد به‌دست‌آمده از مطالعات سال ۲۰۲۱ نشان می‌دهند که اکالیپتوس در کاهش علائم بیماری‌هایی مانند آسم، برونشیت، سینوزیت و حتی COPD مؤثر است.

3. رفع گرفتگی‌های سینه و بینی
استنشاق بخار حاوی روغن اکالیپتوس، با شل کردن و دفع مخاط، به کاهش احساس گرفتگی در قفسه سینه کمک می‌کند. این کار به‌ویژه هنگام سرماخوردگی یا آنفلوآنزا می‌تواند تأثیر بسزایی داشته باشد.

4. مهار فرآیندهای التهابی
طبق نتایج مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۱، اوکالیپتول موجود در روغن اکالیپتوس توانایی مهار آنزیم‌های التهابی را دارد. این خاصیت، به کاهش التهاب و کنترل علائم بیماری‌های ناشی از آن، مانند برونشیت مزمن و سایر مشکلات تنفسی، کمک می‌کند.

روش‌های ایمن استفاده از روغن اکالیپتوس برای تنفس بهتر

استفاده در دیفیوزر: چند قطره روغن را در دستگاه پخش‌کننده اسانس ریخته و از بخار معطر آن بهره ببرید.

ماساژ قفسه سینه: روغن اکالیپتوس را با یک روغن پایه مانند نارگیل یا بادام شیرین ترکیب کرده و روی سینه بمالید.

بخور درمانی: چند قطره از روغن را در آب داغ ریخته، صورت را با حوله بپوشانید و بخار را عمیق تنفس کنید.

حمام با روغن اکالیپتوس: اضافه کردن چند قطره به وان آب گرم، راهی برای رهایی از علائم تنفسی است.

نکات احتیاطی

نکته مهم این است که از مصرف مستقیم و خالص روغن اکالیپتوس خودداری شود؛ چرا که حتی مقادیر اندک آن (۲ تا ۳ میلی‌لیتر) می‌تواند سمی بوده و علائمی مانند خواب‌آلودگی، سرگیجه یا اختلال در کنترل عضلات ایجاد کند. مصرف بیشتر از ۵ میلی‌لیتر ممکن است به خاموشی سیستم عصبی یا حتی کما منجر شود.

جمع‌بندی

روغن اکالیپتوس اگرچه به‌طور کلی ایمن شناخته می‌شود، اما پیش از استفاده موضعی باید تست حساسیت پوستی انجام گیرد. بانوان باردار یا شیرده نیز باید با مشورت پزشک از این روغن استفاده کنند، زیرا ممکن است تأثیراتی بر رحم یا تولید شیر داشته باشد. همچنین در صورت وجود بیماری زمینه‌ای یا استفاده از داروهای خاص، مشاوره پزشکی الزامی است.