قهوه فوری، دشمن پنهان بینایی شما؛ این راز تلخ را بدانید!
قهوه فوری ممکن است بیش از آنچه فکر میکنید به چشمهای شما آسیب بزند. تحقیقات تازه نشان میدهد مصرف این نوع قهوه میتواند خطر ابتلا به یکی از جدیترین بیماریهای چشم مرتبط با سن را به شدت افزایش دهد.

مطالعات علمی جدید تأکید میکنند که نوشیدن قهوه فوری میتواند خطر ابتلا به دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD) را تا هفت برابر افزایش دهد؛ بیماریای که به عنوان یکی از عوامل عمده کاهش بینایی در میان سالمندان شناخته شده و نزدیک به ۲۰۰ میلیون نفر در جهان را تحت تأثیر قرار داده است.
دو شکل اصلی از این بیماری وجود دارد: نوع خشک و نوع مرطوب. در نوع خشک، آسیب به ماکولا—بخشی از شبکیه که مسئول دید مرکزی است—به آرامی و به صورت تدریجی با افزایش سن رخ میدهد. نوع مرطوب بیماری متفاوت است و با رشد غیرطبیعی رگهای خونی پشت چشم که به ماکولا آسیب میرسانند، همراه است.
برخی از عوامل ریسک ابتلا به AMD از جمله سن و ژنتیک غیرقابل تغییر هستند، اما برخی دیگر مثل رژیم غذایی، سیگار کشیدن، ورزش و وزن بدن در کنترل ما هستند.
تحقیقات پیشین نشان دادهاند که پیروی از رژیم غذایی سالم سرشار از آنتیاکسیدانهایی مانند لوتئین و زآگزانتین، مواد معدنی مانند روی و ویتامینهای C و E و همچنین اسیدهای چرب امگا-۳ میتواند احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش دهد.
دکتر سیوی لیو، محقق دانشگاه علوم پزشکی هوبئی چین، در این زمینه میگوید: «AMD یکی از علل عمده کاهش بینایی در سالمندان کشورهای توسعهیافته است و با توجه به نبود درمان قطعی، شناسایی عوامل قابل اصلاح بسیار اهمیت دارد.»
یکی از یافتههای شگفتانگیز این مطالعه که در مجله علوم تغذیه و غذا منتشر شده، ترکیب تاثیر ژنتیک با مصرف قهوه فوری است. تیم تحقیقاتی دکتر لیو با بررسی اطلاعات بیش از نیم میلیون نفر از پایگاه داده بیوبانک انگلستان و همچنین دادههای ژنتیکی فنلاند، نشان دادند که ژنتیک خاصی وجود دارد که همراه با مصرف قهوه فوری میتواند خطر ابتلا به نوع خشک AMD را به طرز چشمگیری افزایش دهد.
به گفته دکتر لیو: «اگرچه قهوه به خاطر داشتن پلیفنولها و آنتیاکسیدانها شناخته شده و ممکن است اثرات محافظتی داشته باشد، اما نقش ژنتیک در تعیین ترجیحات غذایی افراد بسیار مهم است. درک این رابطه میتواند به روشن شدن مسیرهای بیماری کمک کند.»
نتایج مطالعه نشان داد افرادی که به لحاظ ژنتیکی گرایش به مصرف قهوه فوری دارند، با خطر هفت برابری ابتلا به AMD خشک مواجهاند، در حالی که این ارتباط برای قهوه دمکرده یا بدون کافئین مشاهده نشد. همچنین بین مصرف قهوه و نوع مرطوب بیماری هیچ ارتباطی یافت نشد.
دکتر لیو اضافه کرد که تیم تحقیق قصد دارد این یافتهها را در جمعیتهای مختلف تکرار و مطالعات بیشتری برای بررسی دقیق مکانیسمهای زیستی پشت این ارتباط انجام دهد.
با این حال، دکتر دیوید گفن، متخصص بیناییسنجی مرکز New Vision کالیفرنیا که در این پژوهش مشارکت نداشته، به Medical News Today گفت: «یافتن این ارتباط جالب است، اما هنوز زود است که این نتایج را مبنای توصیههای پزشکی قرار دهیم.»
او تأکید کرد که مواردی مانند میزان مصرف قهوه، شرایط اجتماعی-اقتصادی و سبک زندگی باید به دقت مورد بررسی قرار گیرند و این مطالعه به تنهایی نمیتواند معیار قطعی باشد.
دکتر بنجامین برت، چشمپزشک بیمارستان Orange Coast در کالیفرنیا، این مطالعه را از دو دیدگاه پزشکی ژنتیکی و نقش غذاهای فرآوریشده ارزیابی کرد. وی خاطرنشان کرد: «مطالعه نشان میدهد در آینده ممکن است مراقبتها بر اساس پروفایل ژنتیکی هر فرد تنظیم شود و بار دیگر خطرات مواد غذایی فرآوریشده مانند قهوه فوری را یادآوری میکند، در حالی که قهوه دمکرده این خطر را ندارد.»
او افزود: «انتخابهای غذایی ما مستقیماً بر سلامت ما اثر میگذارند و تحقیقات بیشتر ممکن است غذاهای پرخطری را برای افراد آسیبپذیر آشکار سازد.»