چرا آلزایمر گریبان زنان را بیشتر می‌گیرد؟
اگر فکر می‌کنید فراموشی‌های کوچک فقط بخشی از روند طبیعی پیری هستند، شاید وقت آن رسیده که دوباره فکر کنید؛ به‌ویژه اگر زن هستید.
مطالعات جدید پرده از واقعیتی تلخ برداشته‌اند: احتمال ابتلای زنان به آلزایمر به شکل معناداری بیشتر از مردان است، به‌طوری‌که آمارها نشان می‌دهند دو سوم مبتلایان به این بیماری را زنان تشکیل می‌دهند.
بر اساس گزارش ایسنا، تحلیل کارشناسان حوزه سلامت بر این نکته تأکید دارد که تغییرات هورمونی، به‌ویژه افت زودهنگام سطح استروژن، از عوامل کلیدی در افزایش احتمال ابتلا به آلزایمر در زنان است. این تغییرات ممکن است در پی یائسگی زودرس یا جراحی‌هایی همچون برداشتن رحم رخ دهند، که نشان می‌دهد توجه به نشانه‌های غیرمعمول ضعف حافظه به‌ویژه در زنان، ضرورتی انکارناپذیر دارد.
این یافته‌ها مورد تأیید «جنبش آلزایمر زنان» در ایالات متحده نیز قرار گرفته‌اند؛ سازمانی که اعلام کرده نه‌تنها دو سوم مبتلایان به آلزایمر را زنان تشکیل می‌دهند، بلکه اغلب مراقبان این بیماران نیز زنان هستند. چنین شرایطی از توزیع نابرابر ابتلا به این بیماری حکایت دارد.
در حالی که دلیل قطعی این اختلاف هنوز به‌طور کامل مشخص نشده، اما فرضیه‌های علمی به نقش مهم هورمون‌ها، به‌ویژه استروژن، اشاره دارند. دکتر دیوید اِی. مریل، متخصص مغز و اعصاب و روان‌پزشک سالمندان در مرکز سلامت سنت جان در شهر سانتامونیکا، در این زمینه می‌گوید:
«زنانی که تجربه هیسترکتومی داشته‌اند یا دچار کاهش زودهنگام استروژن شده‌اند، بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند. می‌دانیم که استروژن به حفاظت از مغز و حفظ عملکرد طبیعی آن کمک می‌کند.»
این در حالی است که فرآیندهای شناختی و روان‌شناختی مرتبط با بالا رفتن سن، شباهت زیادی به علائم آغازین زوال عقل دارند و همین موضوع می‌تواند باعث شود افراد – حتی پزشکان – نشانه‌های اولیه تحلیل مغز را با پیری عادی اشتباه بگیرند.
بنابراین، شناخت علائم اولیه آلزایمر، می‌تواند به تشخیص زودهنگام این بیماری کمک کند؛ تشخیصی که به‌ویژه برای زنان، اهمیتی دوچندان دارد. برای مثال، اگر شخصی در بیان یا نوشتن دچار مشکل شده یا به‌طور مکرر در دید دچار اختلالاتی شده باشد، اینها ممکن است از نشانه‌های شروع زوال عقل باشند و نیاز به بررسی تخصصی داشته باشند.
از سوی دیگر، فراموشی‌های روزمره‌ای مثل جا گذاشتن کلید یا ناهار محل کار، در بیشتر موارد جای نگرانی ندارند، اما اگر این موارد با تکرار زیاد و الگوهای غیرمعمول همراه باشند، باید جدی گرفته شوند. به‌ویژه اگر از الگوهای فراموشی عادی ناشی از افزایش سن فراتر رفته و تأثیر مستقیم بر عملکرد روزمره بگذارند.
دکتر هنری پالسون، متخصص مغز و اعصاب و مدیر مرکز آلزایمر دانشگاه میشیگان، درباره تمایز این نوع فراموشی‌ها توضیح می‌دهد:
«اگر نام فروشنده کافه‌ای که هر روز از او خرید می‌کنید ناگهان یادتان نرود، نگران‌کننده نیست. اما فراموشی ناشی از آلزایمر متفاوت است و فراتر از کاهش طبیعی سرعت حافظه در دوران میانسالی است.»
در نهایت، این تحقیقات زنگ هشداری جدی برای همه، به‌ویژه زنان در بازه سنی میانسالی هستند. شناسایی به‌موقع نشانه‌ها و اقدام فوری، می‌تواند نقش مهمی در کنترل روند بیماری ایفا کند. بازنگری در نگرش به فراموشی‌های روزمره، شاید اولین قدم برای محافظت از سلامت مغز باشد.
مطالعات جدید پرده از واقعیتی تلخ برداشته‌اند: احتمال ابتلای زنان به آلزایمر به شکل معناداری بیشتر از مردان است، به‌طوری‌که آمارها نشان می‌دهند دو سوم مبتلایان به این بیماری را زنان تشکیل می‌دهند.
بر اساس گزارش ایسنا، تحلیل کارشناسان حوزه سلامت بر این نکته تأکید دارد که تغییرات هورمونی، به‌ویژه افت زودهنگام سطح استروژن، از عوامل کلیدی در افزایش احتمال ابتلا به آلزایمر در زنان است. این تغییرات ممکن است در پی یائسگی زودرس یا جراحی‌هایی همچون برداشتن رحم رخ دهند، که نشان می‌دهد توجه به نشانه‌های غیرمعمول ضعف حافظه به‌ویژه در زنان، ضرورتی انکارناپذیر دارد.
این یافته‌ها مورد تأیید «جنبش آلزایمر زنان» در ایالات متحده نیز قرار گرفته‌اند؛ سازمانی که اعلام کرده نه‌تنها دو سوم مبتلایان به آلزایمر را زنان تشکیل می‌دهند، بلکه اغلب مراقبان این بیماران نیز زنان هستند. چنین شرایطی از توزیع نابرابر ابتلا به این بیماری حکایت دارد.
در حالی که دلیل قطعی این اختلاف هنوز به‌طور کامل مشخص نشده، اما فرضیه‌های علمی به نقش مهم هورمون‌ها، به‌ویژه استروژن، اشاره دارند. دکتر دیوید اِی. مریل، متخصص مغز و اعصاب و روان‌پزشک سالمندان در مرکز سلامت سنت جان در شهر سانتامونیکا، در این زمینه می‌گوید:
«زنانی که تجربه هیسترکتومی داشته‌اند یا دچار کاهش زودهنگام استروژن شده‌اند، بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند. می‌دانیم که استروژن به حفاظت از مغز و حفظ عملکرد طبیعی آن کمک می‌کند.»
این در حالی است که فرآیندهای شناختی و روان‌شناختی مرتبط با بالا رفتن سن، شباهت زیادی به علائم آغازین زوال عقل دارند و همین موضوع می‌تواند باعث شود افراد – حتی پزشکان – نشانه‌های اولیه تحلیل مغز را با پیری عادی اشتباه بگیرند.
بنابراین، شناخت علائم اولیه آلزایمر، می‌تواند به تشخیص زودهنگام این بیماری کمک کند؛ تشخیصی که به‌ویژه برای زنان، اهمیتی دوچندان دارد. برای مثال، اگر شخصی در بیان یا نوشتن دچار مشکل شده یا به‌طور مکرر در دید دچار اختلالاتی شده باشد، اینها ممکن است از نشانه‌های شروع زوال عقل باشند و نیاز به بررسی تخصصی داشته باشند.
از سوی دیگر، فراموشی‌های روزمره‌ای مثل جا گذاشتن کلید یا ناهار محل کار، در بیشتر موارد جای نگرانی ندارند، اما اگر این موارد با تکرار زیاد و الگوهای غیرمعمول همراه باشند، باید جدی گرفته شوند. به‌ویژه اگر از الگوهای فراموشی عادی ناشی از افزایش سن فراتر رفته و تأثیر مستقیم بر عملکرد روزمره بگذارند.
دکتر هنری پالسون، متخصص مغز و اعصاب و مدیر مرکز آلزایمر دانشگاه میشیگان، درباره تمایز این نوع فراموشی‌ها توضیح می‌دهد:
«اگر نام فروشنده کافه‌ای که هر روز از او خرید می‌کنید ناگهان یادتان نرود، نگران‌کننده نیست. اما فراموشی ناشی از آلزایمر متفاوت است و فراتر از کاهش طبیعی سرعت حافظه در دوران میانسالی است.»
در نهایت، این تحقیقات زنگ هشداری جدی برای همه، به‌ویژه زنان در بازه سنی میانسالی هستند. شناسایی به‌موقع نشانه‌ها و اقدام فوری، می‌تواند نقش مهمی در کنترل روند بیماری ایفا کند. بازنگری در نگرش به فراموشی‌های روزمره، شاید اولین قدم برای محافظت از سلامت مغز باشد.
