خشم؛ دشمن پنهان سلامت شما
خشم احساسی است که شاید به نظر کوتاه‌مدت و عادی برسد، اما تحقیقات نشان می‌دهند که شدت و تداوم این احساس می‌تواند قلب، روان و سیستم گوارش را تحت فشار قرار دهد و خطر ابتلا به بیماری‌ها را افزایش دهد.
خشم یکی از واکنش‌های طبیعی انسان است که به ما هشدار می‌دهد و انگیزه عمل ایجاد می‌کند، اما وقتی شدید، طولانی یا مکرر باشد، سلامت جسم و روان را به مخاطره می‌اندازد.
به گزارش فرارو به نقل از اوری دی هلث، تجربه خشم مداوم و شدید، حتی زمانی که با دلیل واقعی همخوانی ندارد، می‌تواند تأثیرات جدی بر بدن و ذهن داشته باشد. خشم فقط یک احساس ناخوشایند نیست؛ بلکه استمرار آن می‌تواند عملکرد سیستم‌های حیاتی بدن را مختل کند.
در حالت بهینه، خشم ما را نسبت به خطر هوشیار کرده و انگیزه اقدام می‌دهد. طبق تعریف انجمن روانشناسی آمریکا (APA)، خشم احساسی است که با خصومت نسبت به فرد یا چیزی که به ما آسیب رسانده همراه است. زمانی که خشم بیش از حد مکرر، شدید یا نامتناسب با محرک باشد، اثرات منفی قابل توجهی بر رفاه ما خواهد داشت.
از نظر فیزیولوژیک، خشم بخشی از پاسخ جنگ، گریز یا سکون است که در آن غدد آدرنال هورمون‌های استرس مانند آدرنالین و کورتیزول ترشح می‌کنند. این هورمون‌ها ضربان قلب و فشار خون را افزایش می‌دهند تا بدن آماده مقابله یا فرار شود. با این حال، در موقعیت‌های روزمره مثل ترافیک، رفتار کودکان یا ایمیل تند همکار، بدن نیازی به این انرژی اضافی ندارد و فعال شدن مزمن هورمون‌های استرس می‌تواند سلامت جسم و روان را تهدید کند.
در ادامه مهم‌ترین تأثیرات خشم بر سلامت بررسی شده است:
۱. فشار مضاعف بر قلب
تحقیقات نشان می‌دهند خشم باعث ترشح هورمون‌های استرس می‌شود و می‌تواند سلامت قلب را به خطر بیندازد. حتی خشم کوتاه‌مدت می‌تواند عملکرد عضله قلب را کاهش دهد و فشار خون را افزایش دهد، که ریسک ابتلا به بیماری قلبی، سکته قلبی، سکته مغزی و سندرم متابولیک را بالا می‌برد.
مطالعات نشان داده‌اند افرادی که به‌طور مکرر خشمگین می‌شوند، احتمال بیشتری برای ابتلا به مشکلات قلبی دارند. علاوه بر این، برخی تحقیقات ارتباط میان خشم بالا و افزایش خطر مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی را تأیید کرده‌اند.
ریچل لمپرت، متخصص قلب در برنامه قلب و ورزش دانشگاه ییل، می‌گوید: «خشم همچنین می‌تواند روی افرادی که دچار آریتمی قلبی هستند تأثیر بگذارد. آدرنالینی که در هنگام خشم افزایش می‌یابد می‌تواند تغییرات الکتریکی در قلب ایجاد کند و احتمال بروز اختلالات ریتم قلبی را بالا ببرد.»
۲. افزایش ریسک سکته قلبی
شواهد علمی نشان می‌دهند خشم مستقیماً ریسک سکته قلبی را بالا می‌برد. بررسی سیستماتیک مطالعات با نزدیک به ۴۰۰۰ شرکت‌کننده از بیش از ۵۰ مرکز پزشکی در آمریکا نشان داد دو ساعت پس از بروز خشم، احتمال سکته قلبی بیش از دو برابر افزایش می‌یابد. شدت خشم نیز رابطه مستقیمی با اثرات مضر آن بر قلب دارد.
۳. اختلال در دستگاه گوارش
مغز و روده همواره در ارتباط هستند و عملکرد یکدیگر را تحت تأثیر قرار می‌دهند. سیستم عصبی خودکار بدن، که کنترل فرآیندهای غیرارادی را بر عهده دارد، نقش مهمی در گوارش دارد.
پانکاج جی پاسریچا، رئیس بخش پزشکی در کلینیک مایو، توضیح می‌دهد: «زمانی که بدن وارد حالت جنگ یا گریز می‌شود، عملکرد روده دچار تغییر می‌شود.» استرس و خشم می‌تواند باعث درد شکم، ناراحتی معده و اسهال شود و در بلندمدت با بیماری‌های التهابی روده (IBD)، سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) و رفلاکس معده مرتبط است.
۴. تهدید سلامت روان
خشم طولانی‌مدت می‌تواند سلامت روان را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. مطالعات نشان می‌دهند خشم در اختلالات عاطفی مانند اضطراب و افسردگی شایع‌تر است و با علائم شدیدتر و پاسخ ضعیف‌تر به درمان همراه است.
خشم می‌تواند تمرکز و الگوهای فکری را مختل کرده، فرد را خصمانه‌تر و بدبین‌تر کند و روابط اجتماعی را تحت تأثیر قرار دهد. تافرات می‌گوید: «واکنش‌های خشم ما می‌تواند به روابط مهم زندگی ما آسیب بزند.» همچنین این احساس می‌تواند زمینه بروز رفتارهای کلامی تند یا خشونت را فراهم کند.
۵. اختلال در خواب
افرادی که کنترل خشم خود را دشوار می‌یابند یا به‌طور مکرر خشمگین می‌شوند، معمولاً خواب ضعیف‌تری دارند. یک مطالعه در میان بزرگسالان کره‌ای نشان داد سطح متوسط تا بالای خشم با افزایش ۴۰ تا ۷۰ درصدی اختلالات خواب مرتبط است، از جمله دشواری در به خواب رفتن و حفظ خواب. تحقیقات دیگر نشان می‌دهند خشم باعث تحریک ذهنی و بی‌قراری روانی شده و خواب را دشوارتر می‌کند.
در نهایت، اگرچه خشم یک واکنش طبیعی و حتی مفید در مواجهه با خطر است، اما وقتی شدید، مداوم یا طولانی باشد، سلامت قلب، گوارش، روان و خواب را تهدید می‌کند. مدیریت خشم و استفاده از راهکارهای مناسب، از جمله مشاوره و روان‌درمانی آنلاین، برای حفظ سلامت جسم و ذهن ضروری است.
