گروسی ادعا کرد: بازرسان برمی گردند!

همزمان با ادامه رایزنی‌های ایران و کشورهای اروپایی در ژنو، «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در یک کنفرانس در آمریکا مدعی شد که گفت‌وگوها با ایران همچنان ادامه دارد و بازرسان آژانس بزودی به ایران بازمی‌گردند.

بر اساس گزارشی از خبرنگار وال‌استریت ژورنال، گروسی در این نشست تصریح کرده است: «گفت‌وگوها با ایران در جریان است و برخلاف برخی اظهارات پیشین، بازرسان آژانس قرار است دوباره به ایران بازگردند.»

به گزارش ایسنا، «لارنس نورمن»، خبرنگار وال‌استریت ژورنال، در رشته‌توئیتی در شبکه اجتماعی «ایکس» ضمن بازتاب سخنان اخیر مدیرکل آژانس، ارزیابی خود از وضعیت کنونی پرونده هسته‌ای ایران را منتشر کرده است.

او تأکید کرد که هنوز مشخص نیست این سخنان گروسی نشانه یک توافق رسمی با ایران برای بازگشت بازرسان است یا صرفاً پیش‌بینی مدیرکل آژانس. نورمن یادآور شد که این اظهارات همزمان با گفت‌وگوهای سیاسی سه کشور اروپایی (E3) در ژنو با طرف ایرانی درباره سازوکار «مکانیسم ماشه» مطرح شده است. بر اساس شروط این کشورها، همکاری ایران با آژانس یکی از پیش‌نیازهای تمدید مهلت مکانیسم مذکور محسوب می‌شود.

نورمن اضافه کرد که کشورهای اروپایی خواهان از سرگیری کامل همکاری ایران با آژانس و دسترسی بازرسان به تمامی سایت‌ها هستند. با این حال، هنوز مشخص نیست بازگشت بازرسان دائمی خواهد بود یا صرفاً محدود به برخی مراکز مانند نیروگاه بوشهر می‌شود. به گفته او، پرسش اصلی این است که آیا بازرسان اجازه خواهند داشت از تأسیسات غنی‌سازی بازدید کرده و موجودی اورانیوم غنی‌شده را بررسی کنند یا خیر. همچنین این احتمال وجود دارد که کشورهای اروپایی با سطحی محدود از همکاری موقتاً رضایت دهند.

از سوی دیگر، «ساهیل شاه» ستون‌نویس نشریه «پالیتیکو» و کارشناس مسائل هسته‌ای، سه‌شنبه‌شب در توییتی به نقل از منابع دیپلماتیک نوشت: «گروسی اعلام کرده که آژانس در خصوص چارچوب مدالیته با ایران به توافق رسیده است و احتمالاً این توافق راه را برای بازگشت بازرسان به ایران باز خواهد کرد.» او همچنین افزود که در جریان مذاکرات ژنو، ایران نیز آمادگی خود را برای پذیرش بازرسان اعلام کرده، اما جزئیات نهایی این توافق همچنان نامشخص است.

این تحولات در شرایطی رخ می‌دهد که تهران پیش‌تر همکاری خود با آژانس را به حالت تعلیق درآورده بود. دلیل این اقدام ایران، به گفته مقامات رسمی، کوتاهی گروسی در عمل به تعهدات قانونی خود در زمینه حفاظت از تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ایران در برابر حملات رژیم صهیونیستی و آمریکا و همچنین انتشار گزارش‌های فنی جانبدارانه درباره برنامه هسته‌ای ایران بوده است؛ گزارش‌هایی که تهران آنها را زمینه‌سازی تجاوزات اخیر می‌داند.

با وجود این، سطحی از گفت‌وگوهای فنی میان ایران و آژانس همچنان ادامه دارد و ایران اعلام کرده در حال بررسی شکل جدیدی از همکاری با این نهاد بین‌المللی پس از تحولات اخیر است.

در آستانه مذاکرات تازه ایران و اروپا در ژنو و همزمان با ابتکار روسیه برای تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، مقامات ایرانی بار دیگر بر ضرورت تدوین چارچوبی تازه برای تعامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأکید کرده‌اند.