افزایش نگران‌کننده چاقی و اضافه‌وزن در ایران؛ آمارهای جدید از وضعیت بهداشت کشور
چاقی و اضافه‌وزن در ایران به طور تصاعدی در حال افزایش است و این وضعیت نه تنها تهدیدی برای سلامت عمومی است، بلکه هزینه‌های سنگینی را به سیستم بهداشت و درمان وارد می‌کند.
در اولین اجلاس مدیران ارشد سازمان بیمه سلامت ایران در سال ۱۴۰۴، فرشید عابدی، معاون پیشگیری این سازمان، به اهمیت پیشگیری از خدمات غیرضروری در جهت کاهش هزینه‌های بهداشتی و ارتقای عدالت در سلامت اشاره کرد. او همچنین از افزایش چشمگیر چاقی و اضافه‌وزن در کشور به عنوان یک چالش بزرگ یاد کرد و به تشریح اقدامات ضروری برای مقابله با آن پرداخت.
چاقی و فشار خون؛ بحران بهداشتی ایران
فرشید عابدی در این اجلاس بیان کرد که از سال ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۱، شاهد افزایش قابل توجه چاقی و اضافه‌وزن در کشور بوده‌ایم. علاوه بر این، فشار خون بالا در ایران نیز با افزایش ۶ درصدی روبرو شده است. با این حال، تنها ۴۰ درصد از مبتلایان به فشار خون تحت درمان مؤثر قرار می‌گیرند. او همچنین به رشد بیماری دیابت اشاره کرد و گفت: "میزان ابتلا به دیابت از ۱۰ درصد به ۱۴ درصد رسیده است، و با وجود پوشش ۶۵ درصدی برای بیماران مبتلا به دیابت، تنها ۲۷ درصد از این درمان‌ها مؤثر بوده است."
این آمارها نگرانی‌هایی جدی درباره آینده بهداشت عمومی در ایران ایجاد می‌کند. به گفته عابدی، در صورتی که روند فعلی ادامه یابد، تا سال ۱۴۳۰ تمامی افراد بالای ۳۰ سال به فشار خون مبتلا خواهند شد و تا سال ۱۴۲۰ نیز ابتلا به دیابت و پیش دیابت در این گروه سنی به ۱۰۰ درصد خواهد رسید.
راهکارهای مقابله با بحران
عابدی در ادامه صحبت‌های خود از اجرای "پیشگیری سطح چهارم" به عنوان یک رویکرد کلیدی در سازمان بیمه سلامت ایران یاد کرد. این پیشگیری شامل اقدامات اجتماعی برای کاهش مداخلات غیرضروری پزشکی و بهبود وضعیت سلامت عمومی است. او تأکید کرد که برای موفقیت این برنامه‌ها، نیاز به آگاهی‌رسانی بیشتر به جامعه، تغییر نگرش‌ها و هم‌افزایی بین سازمان‌های مختلف از جمله بیمه‌ها، وزارت بهداشت و بیمارستان‌ها داریم.
در راستای اجرای پیشگیری سطح چهارم، معاون پیشگیری سازمان بیمه سلامت ایران به اهمیت "نسخه‌نویسی اجتماعی" اشاره کرد. این روش به منظور اتصال بیماران به سازمان‌های غیردولتی، خیرین و تشکل‌های مردمی طراحی شده است و هدف آن بهبود شرایط زندگی بیماران و افزایش کیفیت محیط پیرامونی آن‌ها است.
برنامه‌های آینده سازمان بیمه سلامت
برنامه‌های این معاونت برای سال ۱۴۰۴ شامل فرهنگ‌سازی در زمینه پیشگیری، توسعه پیشگیری نخستین، و اجرای برنامه‌های پیشگیری سطح چهارم است. همچنین، خرید سامانه‌های خودمراقبتی و پیاده‌سازی آیین‌نامه اجرایی بند چ ماده ۷۳ از دیگر اقداماتی است که در دستور کار این سازمان قرار دارد.
با توجه به آمارهای نگران‌کننده در زمینه چاقی، دیابت و فشار خون در ایران، این اقدامات و برنامه‌های پیشگیرانه می‌تواند نقش مهمی در کاهش هزینه‌های بهداشتی و بهبود وضعیت سلامت جامعه ایفا کند.
