هشدار پزشکان: سبک زندگی سالم به‌تنهایی حریف دیابت نوع ۵ نمی‌شود!
دیابت نوع ۵، بیماری ژنتیکی و نادری است که اغلب در کودکان بروز می‌کند و علاوه بر قند خون، کلیه‌ها و حتی اندام‌های تولیدمثل را هدف قرار می‌دهد.
دیابت نوع ۵ به‌عنوان یک بیماری ژنتیکی کمیاب، چالش تازه‌ای را برای نظام‌های بهداشتی، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، ایجاد کرده است.
به گزارش فرارو به نقل از «ایندیا تودی»، فدراسیون بین‌المللی دیابت (IDF) اخیراً نوع جدیدی از این بیماری را شناسایی و رسماً تأیید کرده است. این نوع با نام «دیابت نوع ۵» یا «دیابت بالغین جوان» (MODY: Maturity-Onset Diabetes of the Young) شناخته می‌شود. گرچه ماهیت آن ژنتیکی است و اغلب در سنین پایین و کودکی بروز می‌کند، اما به دلیل نادر بودن، در بسیاری از کشورها از جمله هند، غالباً مورد تشخیص قرار نمی‌گیرد.
دیابت نوع ۵ ناشی از جهشی در ژنی به نام HNF1B است؛ جهشی که نه تنها سطح قند خون را دچار اختلال می‌کند، بلکه می‌تواند عملکرد اندام‌های حیاتی مانند کلیه‌ها، لوزالمعده و سیستم تولیدمثل را نیز تحت تأثیر قرار دهد. برخلاف انواع رایج دیابت که محدود به مشکلات متابولیکی قند خون هستند، این نوع می‌تواند مجموعه‌ای از عوارض جسمی گسترده‌تری ایجاد کند.
تفاوت دیابت نوع ۵ با سایر انواع دیابت
دیابت نوع ۱ ماهیتی خودایمنی دارد و دیابت نوع ۲ بیشتر به مقاومت بدن در برابر انسولین مرتبط است، اما دیابت نوع ۵ یک بیماری ارثی است که غالباً از سنین پایین آغاز می‌شود. به گفته دکتر هیمیکا چاولا، متخصص ارشد غدد درون‌ریز و دیابت، علائم این بیماری فراتر از نوسانات قند خون است و می‌تواند ناهنجاری‌هایی در کلیه‌ها و دستگاه تولیدمثل ایجاد کند.
یکی از موانع اصلی در مسیر درمان، تشخیص اشتباه بیماری است. علائم دیابت نوع ۵ ممکن است مشابه دیابت نوع ۱ یا ۲ باشد و همین موضوع باعث می‌شود برخی بیماران درمان‌های نامتناسب دریافت کنند؛ درمان‌هایی که می‌تواند منجر به نادیده گرفتن آسیب‌های جدی در کلیه‌ها یا سایر اندام‌ها شود. از نشانه‌هایی که می‌تواند در شناسایی این نوع دیابت نقش مهمی داشته باشد، وجود کیست‌های کلیوی، ناهنجاری‌های ساختاری در لوزالمعده و اختلالات الکترولیتی مانند کمبود منیزیم (هیپومنیزمی) است.
شیوه درمان دیابت نوع ۵
گرچه داشتن یک سبک زندگی سالم شامل تغذیه متعادل و ورزش منظم نقش مهمی در کنترل بیماری دارد، اما به گفته دکتر چاولا، در اغلب موارد بیماران نیازمند داروهای خوراکی ضد دیابت یا حتی درمان با انسولین هستند. او تأکید می‌کند که تکیه بر رژیم غذایی و فعالیت بدنی به تنهایی، برای کنترل قند خون در این بیماران کافی نیست.
فرآیند درمان این نوع دیابت با چالش‌هایی همراه است. بیماران دیابت نوع ۵ ممکن است در مراحل ابتدایی به داروهای غیرانسولینی پاسخ مثبت نشان دهند، اما بسیاری از آن‌ها در ادامه ناگزیر به استفاده از انسولین می‌شوند. نتایج پژوهش‌ها حاکی از آن است که اثرگذاری داروهای خوراکی در این بیماران معمولاً کمتر از بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ است که احتمالاً به دلیل مشکلات ساختاری در لوزالمعده است.
