نارسایی مزمن کلیه؛ بیماری خاموش و راهکارهای پیشگیری از آن
متخصص نفرولوژی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با اشاره به علل و علائم نارسایی مزمن کلیه، تاکید کرد که تغییر سبک زندگی و مدیریت بیماری‌های زمینه‌ای مانند فشار خون و دیابت می‌تواند در پیشگیری از این بیماری موثر باشد.
دکتر مریم میری قلعه نویی، دانشیار گروه نفرولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، در گفتگو با خبرنگار مهر، به بررسی نارسایی مزمن کلیه پرداخت و گفت: «این بیماری که به طور معمول به عنوان یک بیماری خاموش شناخته می‌شود، ممکن است سال‌ها در بدن فرد وجود داشته باشد بدون اینکه او از آن اطلاعی داشته باشد. بیماری‌هایی مانند دیابت و فشار خون بالا از علل اصلی ایجاد نارسایی کلیه هستند و کنترل این بیماری‌ها می‌تواند در پیشگیری از ابتلا یا پیشرفت نارسایی کلیه بسیار موثر باشد.»
وی با توضیحاتی در خصوص عملکرد کلیه‌ها اظهار داشت: «کلیه‌ها یکی از ارگان‌های حیاتی بدن هستند که در دفع مواد زائد، تنظیم آب و الکترولیت‌های حیاتی مانند سدیم و پتاسیم، تولید گلبول‌های قرمز و حتی کنترل فشار خون نقش دارند. در صورت اختلال در عملکرد این ارگان مهم، می‌توان نارسایی کلیوی را تجربه کرد که به دو دسته حاد و مزمن تقسیم می‌شود.»
بیماری‌های موثر در ایجاد نارسایی کلیه
دکتر میری ادامه داد: «بیماری‌های فشار خون مقاوم به درمان، عفونت‌های ادراری، سنگ‌های ادراری مکرر و دفع پروتئین از جمله عواملی هستند که می‌توانند منجر به نارسایی کلیه شوند. نارسایی کلیه، در صورت عدم درمان، می‌تواند به عوارض جدی و حتی مرگ منجر شود.»
وی همچنین افزود: «نارسایی کلیه حاد معمولاً در شرایطی ایجاد می‌شود که فرد دچار اسهال و استفراغ شدید، افت فشار خون، عفونت‌های سیستمیک یا خونریزی‌های شدید باشد. اما نارسایی مزمن کلیه اغلب بدون علامت است و فرد ممکن است سال‌ها از آن بی‌خبر باشد.»
علائم هشداردهنده نارسایی مزمن کلیه
این متخصص نفرولوژی به علائم هشداردهنده نارسایی مزمن کلیه اشاره کرد و گفت: «علائمی مانند احساس ضعف و خستگی، کم‌خونی، دردهای عضلانی و استخوانی، گرفتگی‌های عضلانی و در مراحل پیشرفته‌تر بی‌اشتهایی، تهوع، استفراغ، خارش و فشار خون بالا می‌تواند نشانگر بروز نارسایی مزمن کلیه باشد.»
راهکارهای پیشگیری از نارسایی کلیه
دکتر میری در خصوص پیشگیری از نارسایی کلیه اظهار داشت: «تغییر سبک زندگی، درمان به موقع بیماری‌ها، انجام ورزش‌های هوازی منظم به مدت 150 دقیقه در هفته و مدیریت وزن، می‌تواند در پیشگیری از نارسایی کلیه تاثیرگذار باشد. همچنین مصرف آب کافی، پیاده‌روی سریع پنج روز در هفته به مدت 30 دقیقه و استفاده از میوه‌جات و سبزیجات تازه به حفظ سلامت کلیه‌ها کمک می‌کند.»
وی همچنین به اهمیت ترک سیگار و خودداری از مصرف داروهای غیراستروئیدی بدون تجویز پزشک مانند ژلوفن و دیکلوفناک، تاکید کرد.
اهمیت تشخیص به موقع
دکتر میری همچنین بر لزوم انجام تست‌های آزمایشگاهی برای ارزیابی عملکرد کلیه در افراد با ریسک فاکتورهای مختلف، مانند مبتلایان به دیابت و فشار خون بالا، تاکید کرد. وی گفت: «افراد مبتلا به دیابت باید هر سه ماه یک بار علاوه بر بررسی فشار خون، تست آنالیز ادرار انجام دهند تا هرگونه نشانه‌ای از آسیب کلیه شناسایی و درمان‌های پیشگیرانه صورت گیرد. همچنین برای افراد مبتلا به فشار خون، انجام تست‌های عملکرد کلیه به صورت سالانه ضروری است.»
این توصیه‌ها می‌تواند به افراد کمک کند تا از بروز نارسایی مزمن کلیه پیشگیری کرده و سلامت کلیه‌های خود را حفظ کنند.
