هشدار تازه دانشمندان: چرت روزانه طولانی می‌تواند زنگ خطر مرگ زودرس باشد!
بسیاری از افراد برای بازیابی انرژی در طول روز چرت کوتاهی می‌زنند، اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد اگر این خواب نیم‌روزی از حدی بیشتر شود یا نظم مشخصی نداشته باشد، ممکن است نشانه‌ای از مشکلات پنهان سلامتی و عاملی برای افزایش خطر مرگ زودرس باشد.
بر اساس نتایج پژوهشی تازه، چرت‌های طولانی یا بی‌نظم در طول روز می‌توانند با افزایش احتمال مرگ زودرس ارتباط داشته باشند و شاید نشانه‌ای از وجود مشکلات نهفته در سلامت بدن باشند.
مطالعه‌ای گسترده که روی حدود ۹۰ هزار فرد بزرگسال انجام شد، نشان داد افرادی که بیش از نیم ساعت در روز می‌خوابند یا الگوی خواب منظمی ندارند، ممکن است در معرض خطر بالاتری از مرگ زودهنگام قرار گیرند. این بررسی توسط گروهی از متخصصان بیمارستان عمومی ماساچوست در بوستون صورت گرفته و نتایج آن در نشریه دیلی‌میل بازتاب یافته است.
طبق این گزارش، خوابیدن در ساعات میانی روز، به‌ویژه بین ظهر تا اوایل بعدازظهر، می‌تواند نشانه‌ای هشداردهنده از خطر مرگ زودرس باشد. یافته‌های این پژوهش برخلاف توصیه‌های قبلی نهادهایی مانند سازمان خدمات ملی سلامت بریتانیا (NHS) و آکادمی آمریکایی پزشکی خواب است که خواب کوتاه نیم‌روزی را برای بازیابی تمرکز و انرژی روزانه مفید می‌دانستند.
با این حال، محققان تأکید کرده‌اند که چرت‌های طولانی یا نامنظم نه تنها چنین تأثیری ندارند، بلکه ممکن است سلامت عمومی و طول عمر را تهدید کنند. حتی زمانی که عوامل مؤثر دیگری مانند سن، جنسیت، شاخص توده بدنی، مصرف سیگار و میزان خواب شبانه در نظر گرفته شد، ارتباط میان خواب روزانه و مرگ زودرس همچنان قابل توجه و پایدار باقی ماند.
دانشمندان هنوز به نتیجه قطعی درباره علت این ارتباط نرسیده‌اند، اما چند فرضیه در این‌باره مطرح است. یکی از این فرضیه‌ها می‌گوید که چرت زدن طولانی یا بی‌نظم می‌تواند بازتاب مشکلات زمینه‌ای سلامت باشد؛ برای مثال اختلالات متابولیک، افسردگی یا بیماری‌های قلبی. فرضیه دیگر این است که خواب روزانه بیش از حد ممکن است ریتم طبیعی بدن و چرخه خواب و بیداری را مختل کند.
تحقیقات پیشین نیز نشان داده‌اند که بی‌نظمی در خواب می‌تواند با بروز بیماری‌هایی مانند افسردگی، دیابت و ناراحتی‌های قلبی در ارتباط باشد. در پژوهش جدید، سلامت ۸۶ هزار فرد بالغ با میانگین سنی ۶۳ سال، به مدت یازده سال تحت پیگیری قرار گرفت. در بخشی از مطالعه، شرکت‌کنندگان برای یک هفته از دستگاه‌های پایش سلامت استفاده کردند تا الگوی خواب آن‌ها با دقت ثبت شود.
در طول این دوره، ۵۱۸۹ نفر از شرکت‌کنندگان (حدود شش درصد کل جمعیت) فوت کردند. بررسی‌ها نشان داد احتمال مرگ در افرادی که عادات خاصی در چرت زدن داشتند، به‌طور معنی‌داری بیشتر بود. البته پژوهشگران تأکید کرده‌اند که این مطالعه تنها وجود ارتباط را نشان می‌دهد و نمی‌توان نتیجه گرفت که چرت زدن مستقیماً موجب مرگ زودرس می‌شود.
در سال‌های اخیر، مطالعات دیگری نیز نسبت به خطرات بالقوه خواب طولانی روزانه هشدار داده‌اند. به عنوان نمونه، تحقیقی در اوایل سال جاری میلادی گزارش داد که خواب روزانه طولانی می‌تواند احتمال سکته مغزی را تا حدود ۲۵ درصد افزایش دهد.
در نهایت، نهادهایی مانند NHS همچنان توصیه می‌کنند بزرگسالان سالم در شبانه‌روز بین هفت تا نه ساعت بخوابند. با این حال، میزان خواب مورد نیاز هر فرد می‌تواند بسته به سن، وضعیت جسمی و سبک زندگی متفاوت باشد.
