عادتهای به ظاهر بیخطر که مغز شما را زودتر پیر میکنند
پزشکان هشدار میدهند برخی رفتارهای روزمره که معمولاً بیاهمیت شمرده میشوند، میتوانند روند افت ذهنی و کاهش قدرت تمرکز را سالها زودتر از آنچه تصور میکنیم آغاز کنند.
فرارو– بسیاری از افراد کاهش تواناییهای ذهنی را مسئلهای وابسته به افزایش سن میدانند، اما تحقیقات جدید نشان میدهد که ریشه این افت معمولاً در رفتارها و انتخابهای کوچک و روزمرهای پنهان شده که سالها قبل از سالمندی شکل میگیرند و بهآرامی اثر خود را بر مغز میگذارند.
به گزارش فرارو و بر اساس مطلب منتشرشده در «گود هاوسکیپینگ»، کاهش عملکرد شناختی اغلب تنها نتیجه بالا رفتن سن نیست. متخصصان هشدار میدهند بسیاری از عادتهایی که به مرور ذهن را فرسوده میکنند، خیلی زودتر آغاز میشوند؛ عاداتی که معمولاً بدون سر و صدا پیش میروند و از نگاه ما پنهان میمانند.
از تغذیهای که انتخاب میکنیم تا نحوه خوابیدن، بسیاری از رفتارهای به ظاهر کماهمیت میتوانند در طولانیمدت مسیر پیر شدن مغز را تحت تأثیر قرار دهند. چارلز هنکنز، پزشک و استاد پزشکی پیشگیرانه در بوکا راتون فلوریدا، در این باره میگوید: «افت شناختی تنها یک مسئلهٔ بالینی نیست؛ تجربهای کاملاً شخصی است که بر حافظه، توان تصمیمگیری و حتی ارتباطات عاطفی و اجتماعی فرد اثر میگذارد.»
او همچنین تأکید میکند: «انتخابهای روزمره، از میزان فعالیت بدنی گرفته تا کیفیت روابط اجتماعی، نقش مهمی در سلامت مغز دارند. پیشگیری از افت شناختی نهتنها ممکن است، بلکه کاملاً در دسترس است.» همزمان، دکتر وای-ینگ وِندی یائو، متخصص نورولوژی در شبکه پزشکی مَسجنرال بریگام و مدرس دانشکده پزشکی هاروارد، درباره عادتهایی توضیح میدهد که میتوانند روند تحلیل ذهن را سریعتر کنند و روشهایی برای جلوگیری از آن ارائه میدهد.
کمتحرکی
دکتر یائو در توضیح این موضوع میگوید: «مطالعات نشان دادهاند سطح پایین فعالیت بدنی با کاهش سریعتر توان شناختی و افزایش احتمال ابتلا به زوال عقل در ارتباط است.» او اضافه میکند که هرچند برای اثبات علت و معلول به پژوهشهای بیشتری نیاز داریم، اما شواهد فعلی نشان میدهد حتی افزایش اندک در میزان فعالیت بدنی — بهویژه در افرادی که عموماً کمتحرکند — میتواند نقش مهمی در سلامت مغز ایفا کند.
چه باید کرد؟
بر اساس یافتههای دکتر یائو و تیم تحقیقاتی او، برداشتن روزانه حدود ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ قدم میتواند به کاهش روند افت شناختی کمک کند. هنکنز نیز یادآور میشود فعالیت بدنی باعث افزایش تولید عامل نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) میشود؛ عاملی که رشد هیپوکامپ را تقویت کرده، جریان خون رسانی را بهبود میدهد و از میزان التهاب میکاهد.
رژیم غذایی نامناسب
جمله معروف «تو همان چیزی هستی که میخوری» شاید همیشه دقیق نباشد، اما آنطور که پژوهشها نشان میدهند، نوع تغذیه میتواند تأثیری مستقیم بر عملکردهای ذهنی داشته باشد. مصرف طولانیمدت غذاهای بسیار فرآوریشده طبق یافتهها ممکن است زمینه را برای کاهش تواناییهای شناختی فراهم کند.