خطرات پنهان روغن دانهها: آیا سلامتی شما تحت تاثیر قرار میگیرد؟
روغن دانهها، که از دانههای گیاهی مختلفی چون کلزا، سویا، ذرت و آفتابگردان استخراج میشوند، سالهاست که جزء ثابت رژیمهای غذایی بسیاری از افراد قرار دارند.

روغن دانهها که به چربیهای مایع معروف هستند، از دانههای گیاهی استخراج میشوند. از جمله منابع اصلی این روغنها میتوان به دانههای کلزا، ذرت، سویا، آفتابگردان و سایر گیاهان مشابه اشاره کرد. این روغنها به دلیل دارا بودن چربیهای مایع و به اصطلاح «سبک»، به طور وسیعی در آشپزی و صنایع غذایی مورد استفاده قرار میگیرند.
با این حال، برخی از متخصصان به مضرات احتمالی این روغنها اشاره میکنند. این نکته قابل توجه است که نگرانیها بیشتر به نحوه فرآوری این روغنها و نوع چربیهایی که در آنها وجود دارد، مرتبط است. در فرآیند استخراج روغن از دانهها، استفاده از حلالهای خاصی مانند «هگزان» مرسوم است. هگزان، که به عنوان یک حلال مایع عمل میکند، پس از استفاده در استخراج روغن تبخیر میشود و معمولا مقدار باقیمانده آن بسیار کم است. در صورتی که هگزان به صورت گاز استنشاق شود، میتواند برای بدن سمی باشد؛ اما در مورد روغنهای استخراج شده، مقدار باقیمانده این ماده به حدی ناچیز است که از نظر سمشناسی برای سلامتی خطرناک محسوب نمیشود.
بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط نشریه «مدیکال اکسپرس»، روغن دانهها حاوی اسیدهای چرب تک غیراشباع و چند غیراشباع (به اصطلاح MUFAs و PUFAs) هستند. منتقدان این روغنها نگرانیهایی دارند که به دلیل وجود مقادیر زیاد اسید لینولئیک (امگا-۶) در این روغنها، سلامتی افراد به خطر بیفتد. در عین حال، باید اشاره کرد که امگا-۶ یکی از چربیهای غیراشباع ضروری است که بدن انسان برای انجام برخی فرآیندهای حیاتی به آن نیاز دارد.
با توجه به تحقیقات بالینی متعدد، شواهد قوی وجود دارد که نشان میدهند جایگزینی چربیهای اشباع شده با چربیهای غیراشباع میتواند به سلامت قلب کمک کرده و حتی احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهد.
این موضوعات موجب شده است که در مورد مضرات و فواید روغنهای دانهای بحثهای بسیاری صورت گیرد. در نهایت، همچنان که در استفاده از روغنها باید به نوع آنها توجه داشت، روند تولید و نحوه فرآوری نیز در حفظ سلامت انسان نقش بهسزایی دارد.