این علامت در چشمانتان یعنی شما آلزایمر می گیرید

تحقیقات اخیر منتشرشده در سایت ساینس نشان می‌دهد که شبکیه چشم ممکن است به‌عنوان یک شاخص اولیه برای بیماری آلزایمر عمل کند. این بیماری که به‌مرور حافظه و مهارت‌های شناختی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، تاکنون بدون یک آزمایش قطعی قابل‌تشخیص نبوده است. اما این پژوهش شواهدی ارائه کرده که بررسی شبکیه می‌تواند نشانه‌های هشداردهنده این بیماری را در مراحل ابتدایی آشکار کند.

دانشمندان طی ۱۴ سال تحقیق، نمونه‌های شبکیه و بافت مغز ۸۶ اهداکننده را بررسی کردند. این نمونه‌ها از سه گروه شامل افراد سالم، افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف (مرحله اولیه آلزایمر) و بیماران مبتلا به آلزایمر پیشرفته جمع‌آوری شدند. پژوهشگران با مطالعه پروتئین‌ها، سلول‌ها و تغییرات ساختاری در شبکیه، آن‌ها را با تغییرات مغزی و عملکرد شناختی مقایسه کردند.

یکی از مهم‌ترین یافته‌های این مطالعه، افزایش تجمع پروتئین آمیلوئید بتا ۴۲ در شبکیه بود؛ این پروتئین که به‌طور گسترده‌ای با آلزایمر مرتبط است، به شکلی مشابه با نحوه رسوب آن در مغز، در سلول‌های گانگلیونی شبکیه نیز انباشته شده بود. علاوه بر این، پژوهشگران افزایش تعداد سلول‌های ایمنی آستروسیت‌ها و میکروگلیاها را در اطراف پلاک‌های آمیلوئیدی مشاهده کردند.

همچنین مشخص شد که حدود ۸۰ درصد از سلول‌های میکروگلیا، که وظیفه پاک‌سازی آمیلوئید بتا را دارند، کاهش یافته‌اند، که این امر می‌تواند روند حذف پروتئین‌های سمی از مغز و شبکیه را مختل کند. افزایش التهاب و مرگ سلولی در شبکیه نیز یکی دیگر از یافته‌های این مطالعه بود که با آسیب‌های وارد شده به مغز در بیماران آلزایمری مطابقت داشت.

نکته قابل‌توجه این است که این تغییرات حتی در افرادی که علائم شناختی خفیف یا بدون علامت بودند نیز مشاهده شد. این مسئله نشان می‌دهد که بررسی شبکیه می‌تواند به‌عنوان یک نشانگر هشداردهنده برای آلزایمر مورد استفاده قرار گیرد.

پژوهشگران بر این باورند که این کشف می‌تواند پزشکان را در طراحی آزمایش‌ها و روش‌های درمانی جدید برای مقابله با آلزایمر یاری دهد. درصورتی‌که شبکیه بتواند نشانه‌های اولیه این بیماری را مشخص کند، احتمال مداخلات زودهنگام برای کند کردن یا جلوگیری از زوال شناختی فراهم خواهد شد.