علائم هشداردهنده دیابت که باید جدی بگیرید

دیابت نوع ۲، یک بیماری مزمن است که عملکرد بدن در مصرف گلوکز به عنوان منبع انرژی را دچار اختلال می‌کند و قند خون بالا به مرور زمان، می‌تواند به بافت‌های حساس بدن آسیب بزند. این آسیب‌ها اغلب به آرامی پیش می‌روند و در ابتدا ممکن است نشانه‌ها ساده یا نامحسوس باشند، بنابراین آگاهی از آنها بسیار حیاتی است تا بتوان جلوی پیشرفت بیماری را گرفت.

یکی از عوارض شایع این بیماری، آسیب عصبی یا نوروپاتی دیابتی است که معمولاً با احساس سوزن‌سوزن شدن، مورمور شدن و بی‌حسی در دست‌ها و پاها بروز می‌کند. این علائم ممکن است ابتدا دوره‌ای و گذرا باشند، اما در مواردی دائمی شده و با گذشت زمان شدت می‌یابند. از آنجا که بعضی بیماران ممکن است حس خود را در پاها از دست بدهند، خطر بروز زخم و جراحت‌های ناشناخته که می‌توانند منجر به عفونت‌های جدی شوند، افزایش پیدا می‌کند. طبق مطالعه‌ای که در نشریه «مراقبت از دیابت» منتشر شده، نیمی از مبتلایان به دیابت در نهایت دچار نوعی آسیب عصبی می‌شوند، خصوصاً اگر قند خون به خوبی کنترل نشود.

تغییرات ناگهانی یا تدریجی در بینایی نیز از علائم هشداردهنده دیگر است. قند خون بالا می‌تواند به رگ‌های خونی حساس چشم‌ها آسیب وارد کند و سبب بروز بیماری‌ای به نام رتینوپاتی دیابتی شود که ممکن است با تاری دید، مشاهده لکه‌های تاریک یا دشواری در دید شب همراه باشد. متأسفانه، اگر این مشکلات بدون درمان رها شوند، ممکن است منجر به از دست دادن کامل بینایی شوند. به همین دلیل، معاینات منظم چشم برای همه مبتلایان به دیابت حتی بدون وجود علائم واضح، الزامی است.

کلیه‌ها نیز در معرض آسیب ناشی از دیابت قرار دارند؛ عملکرد این اندام‌ها در تصفیه مواد زائد خون ممکن است با افزایش قند خون مختل شود و بیماری نفروپاتی دیابتی شکل بگیرد. علائم اولیه این اختلال شامل ورم در مچ و ساق پا و تغییرات در الگوی ادرار است. تحقیقات نشان می‌دهد حدود یک سوم بیماران دیابتی ممکن است به این نوع آسیب کلیوی دچار شوند، از این رو انجام آزمایش‌های منظم ادرار و خون اهمیت حیاتی دارد.

از سوی دیگر، بیماری‌های قلبی در بیماران دیابتی شایع‌تر بوده و ممکن است در مراحل ابتدایی هیچ علامتی نداشته باشند، اما نشانه‌هایی مثل تنگی نفس، درد قفسه سینه و خستگی غیرمعمول می‌توانند هشداری برای مشکلات قلبی باشند. انجمن قلب آمریکا اعلام کرده که افراد دیابتی تا چهار برابر بیشتر در معرض مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی قرار دارند، بنابراین کنترل منظم فشار خون و کلسترول همراه با قند خون بسیار ضروری است.

مشکلات پا به دلیل جریان خون ضعیف و آسیب عصبی از دیگر دغدغه‌های افراد مبتلاست. زخم‌ها و تاول‌های کوچک ممکن است به دلیل بی‌حسی ناشی از نوروپاتی، بدون احساس درد باقی بمانند و به عفونت‌های جدی منجر شوند. توجه به زخم‌های دیر بهبود یافته، تغییر رنگ پوست و تورم باید در اولویت مراقبت‌های این افراد باشد، چرا که عفونت‌های نادیده گرفته شده می‌توانند باعث قطع عضو شوند؛ اتفاقی که هنوز هم در میان مبتلایان به دیابت کنترل نشده به کرات رخ می‌دهد.

علاوه بر این موارد، تغییرات شناختی و عاطفی نیز گاهی نشانه‌های دیابت کنترل نشده است. مطالعات متعددی ارتباط بین دیابت و مشکلات حافظه، اضطراب و افسردگی را نشان داده‌اند. اگر خودتان یا کسی که می‌شناسید با مشکلاتی مانند گیجی، تغییر خلق و خوی یا اختلال در تمرکز روبرو است، حتماً این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.

به طور خلاصه، بدن علائم هشداردهنده‌ای مانند سوزن‌سوزن شدن، تاری دید، تورم، خستگی مفرط، زخم‌های مقاوم به درمان و نوسانات خلقی را به شما نشان می‌دهد که نباید نادیده گرفته شوند. آنچه اهمیت دارد، کنترل مستمر قند خون، مراجعه منظم به پزشک و رعایت سبک زندگی سالم است که می‌تواند از بروز یا پیشرفت بسیاری از این عوارض جلوگیری کند و سلامت طولانی‌مدت را تضمین نماید. اقدام سریع و به موقع، کلید پیشگیری از آسیب‌های جدی آینده است.