آمار هولناگ مرگ‌و‌میر بر اثر آلودگی هوا در ایران
در تازه‌ترین سخنان وزیر بهداشت در مراسمی رسمی، آماری تکان‌دهنده از تلفات ناشی از آلودگی هوا اعلام شد.
در جریان برگزاری نوزدهمین جشنواره آموزشی در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، با اشاره به وضعیت نگران‌کننده سلامت عمومی، اعلام کرد که سالانه حدود ۵۰ هزار نفر در ایران جان خود را به دلیل آلودگی هوا از دست می‌دهند. او تاکید کرد که ارتقای سطح آگاهی و سواد سلامت جامعه باید در اولویت جدی تمامی نهادهای دخیل در حوزه سلامت، به‌ویژه دانشگاه‌های علوم پزشکی، قرار گیرد تا بتوان با عوامل محیطی مخرب نظیر آلودگی هوا و سوانح جاده‌ای که به تنهایی ۳۰ هزار قربانی در سال می‌گیرند، مقابله کرد.
ظفرقندی با بیان اینکه ارتقای سواد سلامت عمومی یکی از ابزارهای اصلی برای شناسایی زودهنگام بیماری‌هاست، گفت: «اگر نیمی از افراد مبتلا به دیابت از بیماری خود بی‌اطلاع باشند، این به معنای آسیب دیدن کلیه، چشم و سایر اندام‌های آن‌ها بدون آگاهی‌شان خواهد بود.»
او همچنین به وضعیت بحرانی منابع مالی در وزارت بهداشت اشاره کرد و گفت در زمانی که مسئولیت این وزارتخانه را پذیرفت، حدود ۹۷ هزار میلیارد تومان بدهی در بخش‌های مختلف از جمله دارو وجود داشت که آسیب‌شناسی و یافتن راهکار برای آن ضروری بود.
وزیر بهداشت اظهار کرد که تنها ۲۵ درصد از مشکلات موجود در نظام سلامت از طریق اقدامات درون‌سازمانی قابل حل است و ۷۵ درصد دیگر نیازمند تعامل و همکاری بین‌بخشی با سایر نهادهای اجرایی کشور است.
در ادامه این مراسم، محمداسماعیل قیداری، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، چالش خروج نخبگان از کشور را یکی از بزرگ‌ترین تهدیدهای پیش روی نظام آموزش پزشکی توصیف کرد. او گفت: «دانشگاه‌های ما با کمبود شدید منابع مالی مواجه‌اند و در شرایط فعلی انگیزه لازم برای حفظ نخبگان وجود ندارد.»
قیداری به مشکلات ساختاری و بدهی‌های انباشته‌شده نیز اشاره کرد و گفت: «ما با ساختاری فرسوده و بدهی ۶ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومانی مواجه‌ایم، در حالی که از بیمه‌ها نیز ۳ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان طلبکار هستیم. خوابگاه‌های ما با بیش از ۳۰ سال قدمت فرسوده‌اند و تجهیزات بیمارستانی نیز دیگر قابل تعمیر یا بهره‌برداری نیستند.»
او تأکید کرد که دانشگاه به دنبال ارتقای فرآیندهای آموزشی و اجرایی کردن برنامه پزشک خانواده است تا نظام سلامت را به مسیر بهتری هدایت کند.
از سوی دیگر، سید جلیل حسینی، معاون آموزشی وزارت بهداشت، نیز نسبت به آسیب‌های ناشی از مهاجرت پزشکان هشدار داد و افزود: «خروج نخبگان لطمه‌ای جدی به بنیان‌های کشور وارد می‌کند. ما باید با ایجاد عدالت در نظام آموزشی و فراهم آوردن امکانات رفاهی، از مهاجرت نیروهای متخصص جلوگیری کنیم.»
حسینی در ادامه گفت: «کوتاهی در آموزش پزشکی مستقیماً با جان مردم در ارتباط است و باعث کاهش نیروی انسانی کارآمد در جامعه می‌شود. دانشگاه‌ها متعلق به استاد و دانشجو هستند و باید محیطی انگیزشی برای ارتقای کیفیت آموزش فراهم شود.»
وی بر لزوم شنیدن صدای دانشجویان و پاسخ به انتقادات آنان تأکید کرد و گفت: «باید با اصلاح رویه‌های اشتباه و بازگشت به عدالت آموزشی، موانع موجود در مسیر توسعه آموزش پزشکی را از میان برداشت.»
محمدرضا کلانتر معتمدی، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، نیز در بخش پایانی این مراسم اعلام کرد که میزان مهاجرت متخصصان پزشکی در سال گذشته با کاهش ۲۲ درصدی همراه بوده است. وی اظهار امیدواری کرد که پزشکانی که کشور را ترک کرده‌اند، بازگردند و روند مهاجرت نخبگان متوقف شود. به گفته او، حرفه پزشکی جایگاه والایی دارد و باید با حفظ ارزش‌ها، از خروج سرمایه انسانی جلوگیری کرد.
