شایعه یا حقیقت؟ پشت پرده ادعای لاغری با آب لیموی ناشتا
در فضای مجازی بارها شنیده‌ایم که نوشیدن آب لیمو در صبح می‌تواند معجزه‌ای برای لاغری، سم‌زدایی و افزایش متابولیسم باشد.
در سال‌های اخیر، نوشیدن آب لیمو به‌ویژه به‌صورت ناشتا، به‌عنوان یک عادت صبحگاهی محبوب در میان کاربران شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه اینستاگرام، رواج یافته است. این توصیه که با عناوینی چون «افزایش چربی‌سوزی»، «پاکسازی بدن از سموم» و «تقویت متابولیسم» ارائه می‌شود، توسط بسیاری از اینفلوئنسرهای حوزه سلامت تبلیغ شده و مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است. اما آیا واقعاً نوشیدن آب لیمو هنگام صبح، تأثیر شگرفی بر روند کاهش وزن و سلامت دارد؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد که اگرچه آب لیمو منبعی خوب برای تأمین ویتامین C و عاملی کمک‌کننده به هیدراتاسیون بدن است، اما پشت بسیاری از ادعاهای مطرح‌شده در این زمینه شواهد علمی محکمی وجود ندارد. پژوهش‌ها ثابت نکرده‌اند که مصرف آب لیمو به‌طور مستقیم بتواند باعث افزایش سوخت‌وساز پایه یا چربی‌سوزی شود.
در مورد متابولیسم، تاکنون هیچ مطالعه معتبری تأیید نکرده که افزودن آب لیمو به رژیم روزانه منجر به جهشی قابل‌توجه در سرعت متابولیک بدن شود. در واقع، هرگونه بهبود در عملکرد سوخت‌وساز، بیشتر ناشی از رفع کم‌آبی بدن با نوشیدن آب (صرف‌نظر از افزودن لیمو) است تا خود لیمو.
از طرف دیگر، ادعاهایی همچون «سم‌زدایی» از طریق نوشیدن آب لیمو نیز از منظر علمی زیر سؤال رفته‌اند. اندام‌هایی مانند کبد و کلیه به‌طور طبیعی وظیفه پاکسازی بدن از مواد زائد را بر عهده دارند و تاکنون هیچ تحقیق موثقی وجود ندارد که اثبات کند افزودن لیمو به آب، عملکرد این اندام‌ها را بهبود می‌بخشد.
در مورد کاهش وزن نیز، اگر کسی کاهش وزنی پس از گنجاندن آب لیمو در برنامه غذایی خود تجربه کرده، احتمالاً این موضوع بیشتر به کاهش مصرف نوشیدنی‌های پرکالری مانند نوشابه یا آبمیوه‌های صنعتی مربوط می‌شود تا اثر مستقیم آب لیمو. به‌عبارتی، جایگزینی نوشیدنی‌های شیرین با آب لیمو، کالری ورودی به بدن را کاهش می‌دهد که می‌تواند به کاهش وزن منجر شود.
با این حال، نمی‌توان از برخی فواید محدود آب لیمو چشم‌پوشی کرد. لیمو حاوی حدود ۳۰ میلی‌گرم ویتامین C است که می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. همچنین، طعم ترش و طراوت‌بخش آن ممکن است افراد را به نوشیدن آب بیشتر ترغیب کند که خود عاملی مؤثر در سلامت عمومی است.
اما باید به برخی مضرات بالقوه نیز توجه داشت. اسید سیتریک موجود در لیمو می‌تواند در صورت مصرف مکرر، به مینای دندان آسیب برساند و همچنین در افرادی که دچار رفلاکس معده هستند، تحریکاتی ایجاد کند.
برای آن دسته از افرادی که به دنبال افزایش متابولیسم و کاهش وزن پایدار هستند، متخصصان توصیه می‌کنند به‌جای اتکا به روش‌هایی همچون نوشیدن آب لیمو، به راهکارهای علمی و پایدار روی بیاورند. از جمله این راهکارها می‌توان به رعایت یک رژیم غذایی متعادل سرشار از پروتئین و فیبر، انجام تمرینات مقاومتی جهت افزایش توده عضلانی، داشتن خواب کافی و نوشیدن آب کافی در طول روز اشاره کرد.
در پایان، می‌توان گفت که اگرچه نوشیدن آب لیمو صبحگاهی ضرری برای اغلب افراد ندارد و حتی می‌تواند در تأمین ویتامین C و افزایش مصرف آب روزانه مفید باشد، اما نباید از آن انتظار معجزه داشت. به قول متخصصان تغذیه، «رمز سلامت پایدار در تعادل و استمرار در شیوه زندگی سالم نهفته است، نه در راه‌حل‌های فوری و تبلیغاتی».
