ماجرای مشکوک آلودگی هوای تهران به آرسنیک و سیانور
در پی انتشار شایعه‌ای جنجالی درباره آلودگی گردوغبار هوای تهران به آرسنیک و سیانور، اداره کل محیط زیست استان تهران با صدور اطلاعیه‌ای نسبت به این ادعاها واکنش نشان داد.
اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران در پاسخ به انتشار برخی مطالب در فضای مجازی درباره احتمال آلودگی گردوغبار ناشی از تالاب بندعلیخان به موادی همچون آرسنیک و سیانور، اطلاعیه‌ای صادر کرد و به تشریح جزئیات این موضوع پرداخت.
این واکنش پس از انتشار گزارشی در روز چهارشنبه ۱۸ تیرماه با عنوان «آلودگی هوای تهران به آرسنیک و سیانور» صورت گرفت. حسن عباس‌نژاد، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران، با تکیه بر نتایج بررسی‌های تخصصی انجام‌شده اعلام کرد: «ادعاهای مطرح‌شده درباره وجود آرسنیک و سیانور در گرد و غبار تالاب بندعلیخان هیچ مبنای علمی و فنی ندارد و تاکنون شواهد معتبری دال بر وجود این عناصر در منطقه به‌دست نیامده است.»
او با اشاره به بررسی‌های دقیق کارشناسان حوزه محیط زیست و نمونه‌برداری‌های صورت‌گرفته از منابع مختلف همچون آب، خاک و گردوغبار تالاب بندعلیخان، تأکید کرد: «در شهرک صنعتی چرمشهر که در مجاورت این منطقه قرار دارد، فرآیندهای صنعتی همچون دباغی چرم انجام می‌شود، اما در هیچ‌یک از این فرآیندها، استفاده از مواد خطرناکی مانند آرسنیک و سیانور مشاهده نشده است.»
به گفته عباس‌نژاد، دو عنصر شیمیایی آرسنیک و سیانور معمولاً در صنایع خاص معدنی یا شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند و بررسی‌ها نشان می‌دهد که واحدهای فعال در شهرک‌های صنعتی چرمشهر و سالاریه چنین پتانسیلی برای تولید یا مصرف این ترکیبات ندارند.
وی در ادامه با اشاره به ویژگی‌های خاص ترکیب سیانور خاطرنشان کرد: «سیانور ماده‌ای ناپایدار و فرار است که در محیط‌های طبیعی به‌سرعت تجزیه می‌شود و امکان باقی‌ماندن آن در بستر خشک تالاب از نظر علمی بسیار ضعیف است. همچنین آرسنیک هم عمدتاً در ساختارهای خاص معدنی پایدار می‌شود که بر اساس مطالعات زمین‌شناسی، در منطقه ورامین نشانی از آن وجود ندارد.»
با وجود رد ادعاهای مرتبط با سیانور و آرسنیک، عباس‌نژاد به وجود ترکیبات آلاینده دیگری در منطقه اشاره کرد و گفت: «نمونه‌برداری‌ها نشان داده‌اند که فاضلاب برخی واحدهای صنعتی در منطقه چرمشهر ورامین و سالاریه حاوی ترکیبات کروم، به‌ویژه کروم شش‌ظرفیتی است که به‌عنوان یکی از آلاینده‌های شناخته‌شده زیست‌محیطی شناخته می‌شود.»
وی افزود: «اگرچه امکان ورود کروم به ذرات گردوغبار در شرایط خاص وجود دارد، اما هم میزان و هم اثرات این آلودگی قابل قیاس با ترکیباتی مانند آرسنیک یا سیانور نیست.»
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران در ادامه اعلام کرد که برای مقابله با آلودگی‌های زیست‌محیطی در منطقه، مجموعه‌ای از طرح‌های نظارتی و آموزشی در حال اجراست. وی گفت: «با همکاری نهادهای مرتبط و برخی واحدهای صنعتی، اقداماتی برای ارتقای استانداردهای زیست‌محیطی در شهرک صنعتی چرمشهر در حال انجام است. همچنین با حمایت دستگاه قضایی، برخورد قانونی با واحدهای آلاینده و متخلف آغاز شده است.»
عباس‌نژاد همچنین از تشکیل «کمیته احیای تالاب بندعلیخان» خبر داد؛ کمیته‌ای که در پی مصوبات سفر ریاست جمهوری به شهرستان ورامین ایجاد شده و هدف آن، پیگیری تأمین حق‌آبه زیست‌محیطی تالاب عنوان شده است. به گفته وی، جلسات منظم با حضور مقامات محلی و مسئولان استانی برای رسیدگی به وضعیت تالاب در جریان است.
در بخش پایانی اطلاعیه اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران آمده است: «شرکت شهرک‌های صنعتی عملیات ارتقا و توسعه تصفیه‌خانه فاضلاب شهرک چرمشهر را آغاز کرده و اجرای این پروژه با نظارت این اداره کل و همکاری قوه قضائیه در حال پیگیری است تا مانع ورود هرگونه پساب آلاینده به تالاب بندعلیخان شود.»
