آیا مصرف لبنیات برای افراد مبتلا به سنگ کلیه مضر است؟
بسیاری از افراد بر این باورند که مصرف لبنیات برای بیماران مبتلا به سنگ کلیه مضر است و باید از آنها دوری کنند. اما تحقیقات تازه نشان میدهد این تصور نادرست است و حذف این گروه غذایی میتواند کمبودهای تغذیهای جدی به دنبال داشته باشد.

دکتر شهریار امیر حسنی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان، تاکید کرد با وجود فرضیات غلط عمومی، مصرف معقول لبنیات برای بیماران سنگ کلیه نه تنها مضر نیست، بلکه روزانه دو لیوان شیر میتواند به سلامت این بیماران کمک کند. با این حال، او توصیه کرد از مصرف دوغ شور اجتناب شود.
دکتر امیر حسنی با اشاره به فراگیری سنگ کلیه بهعنوان یکی از شایعترین علل مراجعه به کلینیکهای اورولوژی، بیان کرد که احتمال ابتلا به سنگ کلیه در طول ۷۰ سال عمر حدود ۱۰ درصد است. این متخصص در حوزه جراحی کلیه و مجاری ادراری افزود که این بیماری به ویژه در مردان بیشتر از زنان مشاهده میشود و سنگ کلیه چهارمین عامل نارسایی کلیه به شمار میآید.
وی همچنین درباره ابتلای کودکان به سنگ کلیه توضیح داد که در بیشتر موارد، علت اصلی به اختلالات مادرزادی و مشکلات آناتومیک در سیستم ادراری مربوط میشود. تنگی در مسیر ادرار، مانند انسداد محل اتصال کلیه به لگنچه، میتواند موجب رسوب کریستالها و تشکیل سنگ شود. همچنین برخی از بیماریهای متابولیک نیز از عوامل ایجاد سنگ کلیه در کودکان هستند.
دکتر حسنی تأکید کرد که مصرف برخی داروها و سابقه بیماریهای خاص میتواند خطر تشکیل سنگ را در بزرگسالان افزایش دهد. او خاطرنشان کرد که در سیستم ادراری، برخی کریستالها بهطور طبیعی از تشکیل سنگ جلوگیری میکنند، اما در بیماران مبتلا به سنگ کلیه، میزان این مواد محافظ کمتر از حد طبیعی است.
تأثیر سبک زندگی و تغذیه بر تشکیل سنگ کلیه
این متخصص ضمن بیان اهمیت توجه به سبک زندگی سالم در پیشگیری از سنگ کلیه، اظهار داشت که چاقی، رژیم غذایی نامناسب و کمتحرکی از عوامل مؤثر در بروز این بیماری هستند. او افزود مصرف زیاد نمک، نوشابههای گازدار، آبمیوههای صنعتی، گوشت قرمز و چای پررنگ میتواند خطر ایجاد سنگ کلیه را افزایش دهد. بنابراین، توصیه میشود که مصرف چای کمرنگ توصیه شود و حبوبات و آجیل بهدلیل وجود اسیداوریک باید با احتیاط مصرف شوند.
دکتر امیر حسنی بهصراحت بیان کرد که برخلاف تصور عمومی، استفاده متعادل از لبنیات هیچ مشکلی ایجاد نمیکند و از بیمارانی که به سنگ کلیه مبتلا هستند خواست روزانه دو لیوان شیر مصرف کنند؛ در عین حال دوغ شور را توصیه نکرد.
درمان و پیشگیری از تشکیل مجدد سنگ کلیه
این متخصص اورولوژی با بیان اینکه بهطور کلی سنگهای کلیوی درمان دارویی ندارند، توضیح داد تنها سنگهای اسیداوریکی و سیستینی ممکن است با دارو کاهش یابند. او افزود که سنگهای کوچکتر از ۶ میلیمتر میتوانند با داروهای گیاهی دفع شوند و هر مادهای که موجب افزایش جریان ادرار شود، میتواند در تسهیل دفع سنگ مؤثر باشد.
دکتر امیر حسنی همچنین با اشاره به شایعات مبنی بر تأثیر پخت هندوانه در دفع سنگ، تصریح کرد که مصرف هندوانه بهطور کلی برای بیماران دارای سنگ کلیه مفید است.
پیشگیری از عود مجدد سنگ کلیه
این متخصص با یادآوری ماهیت عودکننده سنگ کلیه، هشدار داد که عدم رعایت نکات درمانی و بهداشتی میتواند احتمال بازگشت بیماری را پس از یک سال به ۱۰ درصد، پس از پنج سال به ۳۵ درصد و پس از ده سال به ۵۰ درصد برساند. وی توصیه کرد که بیماران باید به میزان کافی آب مصرف کنند تا حدود سه لیتر ادرار دفع شود و کاهش مصرف نمک، بهویژه در زمان پخت و سرو غذا، از نکات کلیدی برای پیشگیری از تشکیل مجدد سنگ تلقی میشود.