آیا پروبیوتیک‌ها می‌توانند کلید جدیدی برای کاهش اضطراب باشند؟
مطالعات تازه نشان داده‌اند که نوعی متابولیت میکروبی در روده می‌تواند در تنظیم فعالیت مغزی مرتبط با اضطراب نقش داشته باشد.
دانشمندان تخمین می‌زنند که حدود ۴ درصد از جمعیت جهان با نوعی اختلال اضطرابی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این بیماری معمولاً از طریق گفتاردرمانی، تغییر سبک زندگی و مصرف داروها کنترل می‌شود. بااین‌حال، تحقیقات نشان داده‌اند که روش‌های درمانی فعلی برای همه بیماران مؤثر نیستند و تنها بین ۶۰ تا ۸۵ درصد از مبتلایان به این درمان‌ها پاسخ مطلوب می‌دهند.
محدودیت‌های درمان‌های فعلی و نیاز به راهکارهای جدید
دکتر شاون لی، سرپرست این تحقیق از دانشکده پزشکی دوک کارولینای شمالی، تأکید می‌کند که یافتن درمان‌های جایگزین برای اضطراب ضروری است. او می‌گوید: «روش‌های درمانی موجود مانند بنزودیازپین‌ها و مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) با چالش‌های زیادی همراه هستند. این داروها علاوه بر اینکه ممکن است مدت‌زمان زیادی طول بکشد تا تأثیر بگذارند، می‌توانند عوارض جانبی متعددی به همراه داشته باشند.»
او در ادامه توضیح می‌دهد: «برای مثال، بنزودیازپین‌ها می‌توانند منجر به وابستگی، کاهش هوشیاری، اختلال در عملکرد شناختی و مشکلات حافظه شوند. درحالی‌که SSRIها گرچه ایمن‌تر به نظر می‌رسند، اما ممکن است عوارضی مانند افزایش وزن، اختلالات عملکرد جنسی و مشکلات گوارشی ایجاد کنند. برخی بیماران نیز هنگام قطع مصرف این داروها، علائم ترک را تجربه می‌کنند. ازاین‌رو، بررسی گزینه‌های درمانی ایمن‌تر و مؤثرتر برای کاهش اضطراب اهمیت زیادی دارد.»
رابطه میکروبیوم روده و اضطراب؛ کشف یک سرنخ مهم
در این مطالعه، محققان موفق به شناسایی یک متابولیت خاص در میکروبیوم روده شده‌اند که می‌تواند به تنظیم فعالیت مغزی مرتبط با اضطراب کمک کند. این یافته می‌تواند مقدمه‌ای برای توسعه درمان‌های جدیدی باشد که بر محور ارتباط روده و مغز متمرکز هستند.
محققان در روند این پژوهش دریافتند که اضطراب با فعالیت بیش‌ازحد در بخشی از مغز به نام "آمیگدال قاعده‌ای جانبی" ارتباط دارد. دکتر لی دراین‌باره می‌گوید: «آمیگدال قاعده‌ای جانبی، بخشی از مغز است که در کنترل احساسات، به‌ویژه ترس و اضطراب، نقش کلیدی دارد. این ناحیه مانند یک سیستم هشدار عمل می‌کند و فعال شدن بیش‌ازحد آن می‌تواند اضطراب را تشدید کند.»
ایندول؛ ترکیبی طبیعی با اثرات آرام‌بخش بر مغز
به دنبال این یافته‌ها، تیم تحقیقاتی تلاش کرد مدل‌های موشی که فاقد میکروبیوم روده بودند را با ترکیباتی به نام "ایندول" تحت درمان قرار دهد. دکتر لی درباره این ترکیب توضیح می‌دهد: «ایندول‌ها ترکیباتی طبیعی هستند که در گیاهان، بدن انسان و حیوانات وجود دارند و عمدتاً از اسیدآمینه تریپتوفان مشتق می‌شوند. این ترکیبات همچنین توسط باکتری‌های روده که تریپتوفان را متابولیزه می‌کنند، تولید می‌شوند.»
او در ادامه افزود: «مطالعه ما نشان داد که افزودن ایندول به رژیم غذایی موش‌هایی که فاقد میکروبیوتای روده بودند، موجب کاهش رفتارهای مرتبط با اضطراب در آن‌ها شد. این یافته از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا نشان می‌دهد که ایندول ممکن است به تنظیم پاسخ‌های مغزی مرتبط با اضطراب کمک کند و گزینه‌ای بالقوه برای توسعه درمان‌های جدید اضطراب باشد.»
امید به آینده؛ آیا درمان‌های جدید در راه‌اند؟
نتایج این تحقیق می‌تواند راه را برای توسعه درمان‌های نوین که بر محور روده-مغز متمرکز هستند هموار کند. درحالی‌که هنوز تحقیقات بیشتری برای تأیید این یافته‌ها در انسان موردنیاز است، دانشمندان امیدوارند که در آینده‌ای نزدیک بتوانند از این دانش برای تولید داروهای ایمن‌تر و مؤثرتر در درمان اضطراب بهره ببرند.
